ایران نوین

Tuesday, April 29, 2014

Obama and the War on Terror, Nima Nasserabadi

President Barak Obama defined his vision on the war on terror and counterterrorism policy on May 23, 2013 and said that this war, like all wars, must end (1). However, he did not set out a timetable, and consequently the question arises regarding whether and how the president’s words translate into real policy and operational practice. Also, he did not mention that the secret war in over 70 countries around the world through NSA spying must end or if it would continue. How about the drone strikes and the violation of sovereign states through these strikes? How does Obama’s vision differ from the Bush-Cheney vision on the war on terror? More importantly, how does Obama’s administration confront the real source of Islamic terrorism and the root of this evil in Islamic school and military camps that are supported financially and sometimes logistically by Saudi Arabia? And finally, how should criticism from right-wing conservatives and left-wing utopists of Obama’s policy be examined?
Following the September 11 terrorist attack by Al-Qaida that changed the world forever, the Bush-Cheney administration claimed that the U.S. was in a state of ‘armed conflict’ or ‘at war’ with ‘a new kind of enemy.’ This was in contrast to Clinton’s administration decision, when the same terrorist group attacked the World Trade Center in 1993. The Clinton administration used military force in response to the Al–Qaida attack, but this reaction was a part of counterterrorism policy rather than putting the name ‘war’ on it. Later, the State Department designated this group as a foreign terrorist group in 1999 (2). At this point, the term ‘war on terror’ is unusual because the battlefield is unknown and this group or organization is an international network. In other words, the enemy is not identifiable. And moreover, when this organization is designated ‘a new kind of enemy,’ certain norms like Geneva Convention or the treaty of Westphalia cannot be applied in these confrontations. In this approach, the war on terror is an open-ended war, and if ‘The One Percent Doctrine’ (3) of Dick Cheney would be applied, the U.S. can attack at any time, in any country where the members of any terrorist organizations live, and capture the suspects or even torture the detainees, regardless of international conventions. This bullying policy is one of the reasons that strengthens anti-American sentiments in Arab and Muslim countries and legitimizes the slogans and violence of Jihadi organizations, especially among the masses.
    Depending on Bush- Cheney’s political persuasion, the U.S. went to war that takes over a decade at costs totaling somewhere between 4 to 6 trillion dollars (4). As a member of the Illinois senate, Barak Obama had opposed the Bush-Cheney administration’s war against Iraq and spoke out against it in October 2002. He distinguished between the war in Afghanistan, which he portrayed as a ‘war of necessity,’ and the war in Iraq, which he portrayed as a ‘rash war.’ He said: I am not opposed to all wars. I am opposed to dumb wars. So far those of us who seek a more just and secure world for our children, let us send a clear message to the president. You want a fight, President Bush? Let us finish the fight with Bin Laden and Al- Qaida, through effective, coordinative intelligence, and a shutting down of the financial networks that support terrorism, and a homeland security program that involves more than color- coded warning. You want a fight, President Bush? Let us fight to make sure our so-called allies in the Middle East, the Saudis and the Egyptians, stop oppressing their own people, and suppressing dissent, and tolerating corruption and inequality, and mismanaging their economies so that their youth grow up without education, without prospects, without hope, the ready recruits of terrorist cells. You want a fight, President Bush? Let us fight to wean ourselves off Middle East oil through an energy policy that doesn’t simply serve the interests of Exxon and Mobil. Those are the battles that we need to fight. Those are the battles that we willingly join. The battles against ignorance and intolerance. Corruption and greed. Poverty and despair. (5)
Let’s start with the war in Afghanistan, which Obama came to portray as a ‘war of necessity’ in October 2002. Despite some rhetorical changes, the Obama administration continued to insist that the U.S. was in a state of ‘armed conflict’ or ‘at war’ with Al-Qaida. The frontline in this war has been in Afghanistan. The Taliban, which overran most parts of Afghanistan before the tragic event of 9/11, is an extremist Sunni Islamic militia that was founded by Saudi Arabia and supported by Pakistani ISI (6). According to Ahmed Rashid, Pakistani Afghanistan expert, “between 1994 and 1999, an estimated 80,000 to 100,000 Pakistanis trained and fought in Afghanistan on the side of the Taliban” (7). It should be noted that on 25 May 1997 Pakistan officially recognized the Taliban government in Afghanistan, and the following day Saudi Arabia extended its official recognition. Later the same week, the U.A.E. became the third country to confer official recognition (8). Nonetheless, the Afghanistan seat at the United Nation was still held by the representative of the government overthrown by the Taliban. One of the most important things is that the Arab fighters have played a leading role in the Taliban regime, and the regimes militias were trained in Bin Laden’s camps. One of these camps was in the Wazirestan region of Pakistan.
President Obama adopted a different approach from the Bush-Cheney administration and extended the U.S. focus to Pakistan where the core of Al-Qaida leadership was thought to be based. That decision had two advantages. First, it weakened the position of Al-Qaida and consequently the Taliban in most parts of Afghanistan. Second, the discovery and killing of Bin Laden, who had been living in Pakistan, severely weakened the Al-Qaida leadership. In his speech on May 23, 2013, President Obama pointed out:
What is clear is that we quickly drove Al-Qaida out of Afghanistan, but they shifted our focus and began a new war in Iraq. And this carried significant consequences for our fight against Al-Qaida, our standing in the world …. So after I took office, we stepped up the war against Al-Qaida but we also sought to change its course. We relentlessly targeted Al-Qaida’s leadership. … Today, Osama Bin Laden is dead, and so are most of his top lieutenants. … Today, the core of Al-Qaida in Afghanistan and Pakistan is on the path to defeat.
Later in this speech, President Obama mentioned one of the most controversial realities that must be taken into consideration. He said, “Moreover, we have to recognize that these threats don’t arise in a vacuum” (9).
But it is pretty hard or even impossible to defeat terrorism, especially Islamic terrorism, with speeches and political maneuverings. In nuclear Pakistan in 2002, there were more than twelve thousands Islamic schools, some of them unregistered, with an estimated 1.7 to 1.9 million students. A 2008 estimate put this figure at over 40,000. (10). The so-called children of the Taliban have been brainwashed into thinking that this is not real life. Their real life comes later, after death. The culture of martyrdom is one of the most dangerous weapons in the world. Sabrina Tavernise, in her New York Times article “Pakistan’s Islamic Schools Fill Void, but Fuel Militancy” wrote: “The concentration of madrasas here in southern Punjab has become an urgent concern in the face of Pakistan’s expanding insurgency. The schools offer almost no instruction beyond the memorizing of the Koran, creating a widening pool of young minds that are sympathetic to militancy.” She continued: “In an analysis of the profiles of suicide bombers who have struck in Punjab, the Punjab police said more than two-thirds had attended madrasas” (11).
To overcome this threat, the Obama administration, as well as the international community, should focus on the Islamic school, the doubtful role of ISI (12) as the secret and real power in Pakistan (12), and the roles of four Arabic states as the financial supporters of Orthodox Islamic movements in the Middle East and South West Asia. President Obama said in Cairo: “Now, we also know that military power alone is not going to solve the problems in Afghanistan and Pakistan. That is why we plan to invest 1.5 billion dollars each year over the next five years to partner with Pakistanis to build schools and hospitals, roads” (13). This statement indicates that his administration has been diagnosed with the core of the problem. However, it seems unlikely that these limited steps will lead to the ultimate cure.
Bruce Riedel, a former CIA official and now a scholar at the Brookings Institute, said: “The [Pakistan] army has provided safe haven, arms, expertise and other help to Taliban. It briefly pretended to abandon Taliban to avoid American anger in 2001 misleading George W Bush” (14). He also alleged:
“By 2004 under the leadership of its then spy chief and today top general, Ashfaq Kayani, Pakistani’s intelligence service, the ISI, was deeply engaged in helping the Taliban again. It still is. The senior Taliban leadership including Mullah Omar is protected by the ISI in Quetta and Karachi”. One document that was obtained by Wikileaks from the United States Congressional Research service on March 27, 2007 confirmed such allegations. (15)
Wikileaks revealed a secret memo signed by U.S. Secretary of State Hillary Clinton in December 2009, where Clinton wrote: “Saudi Arabia is the world’s largest source of funds for Islamist militant such as Afghan Taliban and Lashkar-e- Taiba – but the Saudi government is reluctant to stem the flow of money.” She also said “more needs to be done since Saudi Arabia remains a critical financial support base for Al-Qaida, the Taliban, LeT and other terrorist group.” Clinton continued: “Donors in Saudi Arabia constitute the most significant source of funding to Sunni terrorist groups worldwide. Three other Arab countries are listed as source of militant money are Qatar, Kuwait and the United Arab Emirates” (16). Wikileaks also obtained a document from the United States Congressional Service on September 14, 2007, “Saudi Arabia: Terrorist Financing Issues,” that reviews allegation of Saudi involvement in Terrorist Financing (17).
Qatar is another rich Arabian country in the Persian Gulf and an American ally that is alleged to support different terrorist organizations. One of the examples in this regard is the 9/11-commission report. It suggested: “Qatar’s current Interior Minister provided safe haven to 9/11 mastermind Khalid Shaikh Mohammed during the mid- 1990s, and press reports indicate other terrorists may have received financial support or safe haven in Qatar after September 11, 2001 (18). The role of an Al-Jazeera Qatari broadcaster to stimulate the anti-American sentiment among Arab masses for more than a decade can not be underestimated or denied. It was the major base that broadcast the messages of Al-Qaida leadership after the devastating event of 9/11.
U.A.E., another U.S. ally, faces similar allegations. According to the report that the United States Congressional Research service provided and Wikileaks released, “during Taliban rule, this country allowed Ariana Afghan airlines to operate direct service, and Al- Qaida activists reportedly spent time there. Two of the September 11 hijackers were U.A.E. nationals and they reportedly used U.A.E. - based financial networks in the plot” (19).
Despite all the evidence that indicates the role of these countries in forming and supporting the Islamic terrorists, neither the Bush-Cheney administration, nor the Obama administration has condemned directly theses countries. On the contrary, President Bush called Iran, Iraq, and North Korea the axes of evil on January 29, 2002 (20), countries that had nothing to do with 9/11. Consequently, he diverted the international community’s attention from the Arab oil states.
With the Bush statement on January 29, 2002 (21), and despite the international community’s disagreement on that issue, the war with Iraq raged. Senator Obama portrayed this as the ‘rash war’ (22). Later, as the president of the United States, he said: “and this [war] carried significant consequences for our fight against Al- Qaida, our standing in the world, and to this day our interests in a vital region.” He continued: “we ended the war in Iraq, and brought nearly 150,000 troops home” (23). These statements may catch the global and American pubic eyes at first glance, but the reality is that the civil war, as well as the presence of Al-Qaida and other Jihadi organizations in Iraq, jeopardizes the region and international security. In this view, Iraq becomes a safe nest for the terrorists, like the southern part of Afghanistan as well as northern and tribal parts of Pakistan. The presence of the Islamic extremist elements in neighboring Syria and the continuation of bloody war in this country indicate that the war in Iraq expanded the presence and the influence of terrorists in the region.
It is true that the Iraq deception has continued into the Obama presidency, but it seems that Obama’s policy is not sufficient and that he tries to escape from the Bush-Cheney made mire. The current violence is a testimony to the failure of applied strategies in recent years.
The drone strikes are one of the most controversial aspects of the Obama administration’s counterterrorism policy. The Bush-Cheney administration started using drone strikes in Yemen in 2002 and in Pakistan in 2004. These strikes had been launched 49 times during this administration and killed some 365 members of Jihadi organizations. The numbers of these strikes rose dramatically under president Obama, and in 2010, 122 strikes were reported. According to this analysis:
The casualty rate in Pakistan for civilians and ‘unknown’ was around 40% under President Bush. It was come down to about 7% under President Obama. Only 58 known militant leaders have been killed in drone strikes in Pakistan, representing just 2% of the total deaths. In 2012, 2% of the drones’ victims were characterized as civilians in news report and 9% were described in a manner that made it ambiguous whether they are militants or civilians. In 2013, civilian casualties are at their lowest ever. That is partly the result of a sharply reduced number of drone strikes in Pakistan. (24)
In his speech on May 23, 2013, President Obama defended drone strikes and remarked: “to begin with, are actions are effective… [terrorist] plots have been disrupted that would have targeted international aviation, U.S. transit systems, European cities and our troops in Afghanistan. Simply put, these strikes have saved lives… Moreover, America’s actions are legal.” He also explained that “America cannot take strike wherever we choose; our actions are bound by consultation with partners, and respect for state sovereignty” (25). However, Pakistan government time after time condemned drone strikes in its territory and the Peshawar High Court declared that the attacks were illegal, inhumane, and violated the United Nation charter on human rights and constituted a war crime (26). In her book Drone Warfare: Killing by Remote Control, Medea Benjamin warned: “In reality, the assassinations we are carrying out via drones will come back to haunt us when others start doing the same thing to us” (27). The evidence raises the suspicion that the continuation of these strikes is easy for a superpower like the United States of America, but also pointless.
The secret war of the U.S. through NSA spying is another contentious issue that attracts the attention of the international community. Since September 11, fundamental decisions have been made about the U.S. government’s role in both the country and the world. All of these decisions were kept secret, regardless of the Founder’s constitutional vision of individual freedom and a limited ‘servant’ government. These constant surveillances, control techniques, and spying methods were previously shown only in Hollywood fantasy movies. But today, even a strong American ally like Germany is not immune from this information theft, and in July 2013 the German government announced an extensive review of Germany’s intelligence services (28). The classified documents leaked by Edward Snowden revealed operational details of a global surveillance mechanism run by the NSA. The types and varieties of these operations indicate that it is not only a war on terror, but rather a global war even against U.S. citizens.
In his speech on January 17, 2014 President Obama banned spying on the leaders of U.S. allies; nevertheless, he defended the important role of the NSA in today’s digital world to protect U.S. citizen and the innocent people around the world:
Those of us who hold office in America have a responsibility to our Constitution, and while I was confident in the integrity of those who lead our intelligence community, it was clear to me in observing our intelligence operations on a regular basis that changes in our technological capabilities were raising new questions about the privacy safeguards currently in place. … Now let me be clear; our intelligence agencies will continue to gather information about the intentions of governments- as opposed to ordinary citizens- around the world, in the same way that the intelligent services of every other nation does. We will not apologize simply because our services may be more effective. But heads of state and government with whom we work closely, and on whose cooperation we depend, should feel confident that we are treating them as real partners. (29)
Obama’s policy has received criticism across the political spectrum. The Progressives prefer Obama’s policy to the Bush-Cheney’s policy. Political organizer and strategist Robert Creamer stated, “it is critical that Americans recognize the sharp, qualitative difference between the Neocon policies that cost America so dearly and President Obama’s policies that have restored America’s leadership in the world” (30). Senator Saxby Chambliss said that Obama’s speech “will be viewed by terrorists as a victory, rather than continuing successful counterterrorism activities. We are changing courses with no clear operational benefit” (31). Fox News claimed its national poll indicates that 77 percent of voters say the war is ongoing and should continue to be a top priority to the government (32). Other Republicans also attacked Obama’s policy and it seems that they are not going to abandon an existing tool of warfare. Paul Street, in his book The Empire’s New Clothes, said that Obama represented the Bush policy with language that is softer and is more acceptable to public opinion. He claims that “Obama has restored to off-the-book, so-called supplemental funding of the colonial Iraq and Afghanistan Wars – a deceptive war – financing methods that Bush pioneered and that candidate Obama said he would abandon” (33). And Noam Chomsky believes that in many cases, Obama is worse than Bush (34).
These critiques, and many others, are to some extent political and ideological, and indicate the status of different positions. One example that supports this idea is the difference between Obama as presidential candidate and Obama as President of the United States of America. During his campaign, Obama promised to close Guantanamo Bay prison and sent the detainees to civilians’ courts or to their countries of origin. However, Obama as President could not fulfill his promise up to now. It does not reflect bad intentions on Obama’s part, but rather the national responsibilities, legal bureaucracy, and other barriers that he faced when he took office.
In an electoral process that started in 2007, millions of Americans invested their hopes in Barak Obama with the expectation that they would install an effective manager in White House, someone who would roll back the war and militarism. Not only Americans, but also peace lovers around the world had such hopes and dreams. They hoped that Obama’s vision and his emphasis on international diplomacy and cooperation between peoples would be highly useful in repairing America’s relationship with certain parts of the world in the wake of the Bush-Cheney disastrous policies. In the events of Obama’s presidency to this day, many efforts have been made and some changes have taken place. Nonetheless, the threat of Islamic terrorism and anti-American sentiments in Arab and Moslem countries remain to some extent.
To cope with terrorism, the United States, together with the world community, should focus on the roots of the evil and abandon double standards. Islam as a political ideology in 20th century emerged when the world was divided into east communist and west blocks. The lack of an alternative and an exemplar in the presence of two blocks from one side, and the use of Islam as a tool against communism by the west from the other side paved the way for the rise of Islamism. The only example among the countries with a Muslim population in the mid-twentieth century was Iran with its newborn democracy that could be an inspiration for other nations in that region. Unfortunately, the U.S.-British coup against this model and overthrown the democratic elected Prime Minister Mohammad Mossadegh, suppressed this inspiration and disappointed people from Tehran to Cairo. I strongly agree with Stephan Kinzer, the American journalist and the author of the book All the Shah’s Men: An American Coup and the Roots of Middle East Terror, who argues:
The result of that coup was that the Shah was placed back on his throne… His tyranny resulted in an explosion of revolution in 1979 the event that we call the Islamic revolution. That brought to power a group of fanatically anti- western clerics who turned Iran into a center for anti- Americanism and, in particular, anti- American terrorism. The Islamic regime in Iran also inspired religious fanatics in many other countries, including those who went on to form the Taliban in Afghanistan and give refuge to terrorists who went on to attack the United States. The anger against the United States that flooded out of Iran following the 1979 revolution has its roots in the American role in crushing Iranian democracy in 1953. Therefore, I think it is not an exaggeration to say that you can draw a line from the American sponsorship of the 1953 coup in Iran, through the Shah’s repressive regime, to the Islamic revolution of 1979 and the spread of militant religious fundamentalism that produced waves of anti- western terrorism. (35)
From this perspective, the approach of the Obama administration is much more sophisticated than Bush-Cheney’s, the administration that wanted to export democracy to invaded countries, believed the Huntington’s theory of clash between civilizations, and repeated the totalitarian’s slogan: “You are either with us or against us.”
In order to defeat Al-Qaida and the Islamic terrorism, the Obama administration should leave aside the political gesture and target the roots of evil, even if the target is a U.S. ally. I believe that U.S. allies like Pakistan and the Arab oil-states cannot survive without U.S. assistance. That is why it is the best tool for Obama to put more pressure on them to cut funds and donors for Islamic groups, reduce or close down the Islamic schools in nuclear Pakistan, and instead provide funding for secular schools, democratize society in Arab world, and battle ignorance and intolerance, corruption and greed, poverty and despair. Moreover, a fair solution on the Israel-Palestine conflict based on the Oslo Accord and the Yitzhak Rabin legacy could reduce anti-American sentiment among Arab and Muslim messes. Obama’s speech on these issues in Cairo and at the National Defense University indicated that his administration has a better and more sophisticated understanding of these complex problems and challenges. But “action speaks louder than words,” and drone strikes, NSA spying, and violations of the freedom and privacy due every individual cannot possibly be the solution to bringing an end to the war.
Nima Nasserabadi
Mainz, March 2014




Works Cited
1. Obama, Barak, Remark at the National Defense University, 23 May 2013 at #http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2013/05/23/remarks-president-national-defense-university#.
2. Dept. of State. Designation of Foreign Terrorist Organization. Public Notice 3130. Washington: GPO, 8 October 1999. Print.
3. Kakutani, Michiko. “Personality, Ideology and Bush’s Terror Wars.” New York Times 20 June 2006, at#http://www.nytimes.com/2006/06/20/books/20kaku.html?pagewanted=all#.
4. Shah, Sabir. “U.S. War in Afghanistan, Iraq to Cost 6$ trillion.” Global Research 12 February 2014, at#http://www.globalresearch.ca/us-wars-in-afghanistan-iraq-to-cost-6-trillion/5350789#.
5. Obama, Barak, “Wars of Reason, Wars of Principle”. Speech to an anti- war rally in Chicago, 26 October 2002 at#http://www.tnj.com/archives/2004/september2004/final_word.php#.
6. ISI. The Intelligent Service of Pakistan. Wikipedia, the Free Encyclopedia. Wikimedia Foundation, Inc. 5 March 2014 at#http://en.wikipedia.org/wiki/Inter-Services_Intelligence#.
7. Maley, William. The Afghanistan Wars. Basingstoke, United Kingdom: Palgrave Macmillan 2009. Print. P.288.
8. Immigration and Refugee Board of Canada, Saudi Arabia: Information on whether the government officially recognizes the Taliban government in Afghanistan, and if so, the date recognition was extended; and whether the government of Saudi Arabia provides the Taliban government with any kind of support, 1 March 1998, at#http://www.refworld.org/docid/3ae6ab2c60.html#.
9. Obama, Barak, Remark at the National Defense University, 23 May 2013 at #http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2013/05/23/remarks-president-national-defense-university#.
10. Madrassas in Pakistan. Wikipedia, the Free Encyclopedia. Wikimedia Foundation, Inc. 22 February 2014 at# http://en.wikipedia.org/wiki/Madrassas_in_Pakistan#.
11. Tavernise, Sabrina. “Pakistan’s Islamic school Fill Void, but Fuel Militancy.” New York Times 3 May 2009, at#http://www.nytimes.com/2009/05/04/world/asia/04schools.html?pagewanted=all&_r=0#.
12. Hänni, Adrian, and Hegi, Lukas. “The Pakistani Godfather: the Inter- Services Intelligence and the Afghan Taliban 1994- 2010.” Small Wars Journal, Small Wars Foundation. 2 April 2013 at#http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/the-pakistani-godfather-the-inter-services-intelligence-and-the-afghan-taliban-1994-2010#.
13. Obama, Barak, Remark at the Cairo University. Cairo, Egypt, 4 June 2009 at#http://www.whitehouse.gov/the_press_office/Remarks-by-the-President-at-Cairo-University-6-04-09#.
14. Journalism of Courage Archive. ISI engaged in helping Taliban: Former CIA Official, The Indian Express, 6 June 2013 at#http://archive.indianexpress.com/news/isi-engaged-in-helping-taliban-former-cia-official/1125901/#.
15. United States Congressional Research Service. Pakistan and Terrorism: A Summary. Wikileaks, 27 March 2007 at#http://wikileaks.org/wiki/CRS:_Pakistan_and_Terrorism:_A_Summary,_March_27,_2007#.
16. Walsh, Declan. “WikiLeaks cables portray Saudi Arabia as a cash machine for terrorists.” Guardian 5 December 2010 at#http://www.theguardian.com/world/2010/dec/05/wikileaks-cables-saudi-terrorist-funding#.
17. United States Congressional Research Service. Saudi Arabia: Terrorist Financing Issues. Wikileaks, 14 September 2007 at#http://www.wikileaks.org/wiki/CRS:_Saudi_Arabia:_Terrorist_Financing_Issues,_September_14,_2007#.
18. United States Congressional Research Service. Qatar: Background and U.S. Relations. Wikileaks, 24 January 2008 at#http://www.wikileaks.org/wiki/CRS:_Qatar:_Background_and_U.S._Relations,_January_24,_2008#.
19. United States Congressional Research Service. The United Arab Emirates (UAE): Issues for U.S. Policy. Wikileaks, 8 December 2008 at#http://www.wikileaks.org/wiki/CRS:_The_United_Arab_Emirates_%28UAE%29:_Issues_for_U.S._Policy,_December_8,_2008#.
20. Bush, George, Remark at the State of the Union Address, 29 January 2002 at#http://millercenter.org/president/speeches/detail/4540#.
21. Bush, George, Remark at the State of the Union Address, 29 January 2002 at#http://millercenter.org/president/speeches/detail/4540#.
22. Obama, Barak, “Wars of Reason, Wars of Principle”. Speech to an anti- war rally in Chicago, 26 October 2002 at#http://www.tnj.com/archives/2004/september2004/final_word.php#.
23. Obama, Barak, Remark at the National Defense University, 23 May 2013 at #http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2013/05/23/remarks-president-national-defense-university#.
24. New American Foundation, Drone Wars Pakistan: Analysis. Updated on 25 December 2013 at#http://natsec.newamerica.net/drones/pakistan/analysis#.
25. Obama, Barak, Remark at the National Defense University, 23 May 2013 at #http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2013/05/23/remarks-president-national-defense-university#.
26. Buncombe, Andrew. “Pakistani court declares U.S. drone strikes in the country’s tribal belt illegal.” Independent 9 May 2013 at# http://www.independent.co.uk/news/world/asia/pakistani-court-declares-us-drone-strikes-in-the-countrys-tribal-belt-illegal-8609843.html#.
27. Benjamin, Medea. Drone Warfare: Killing by Remote Control. New York and London: OR Books 2012. Print. P.262.
28. Boston, William. “Germany to Review Spy Service’s Ties With NSA.” Wall Street Journal. 22 July 2013 at#http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424127887324783204578621920253442796#.
29. Obama, Barak. Remark on Review of Signals Intelligence, 17 January 2014 at#http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2014/01/17/remarks-president-review-signals-intelligence#.
30. Creamer, Robert. “The Qualitative Difference between Obama and Bush Foreign Policy.” Huff Post Politics. 23 June 2011 at#http://www.huffingtonpost.com/robert-creamer/the-qualitative-differenc_b_882893.html#.
31. Saxby Chambliss. Remark on President Speech, 23 May 2013 at#http://www.chambliss.senate.gov/public/index.cfm/pressreleases?ID=2b5e6d2f-fe55-4aac-b662-8da50a54a4ae#.
32. Blanton, Dana. “Fox News Poll: Most disagree with Obama, Say War on Terrorism not over.” 19 June 2013 at#http://www.foxnews.com/politics/2013/06/19/fox-news-poll-most-disagree-with-obama-say-war-on-terrorism-not-over/#.
33. Street, Paul. The Empire’s New Clothes: Barak Obama in the Real World of Power. Colorado, United State of America: Paradigm Publisher 2010. Print. P. 288.
34. Chomsky, Noam. Interview by Jeremy Paxman. Obama Worse than Bush and Blair. Information Clearing House. 8 March 2011. Video.

35. Kinzer, Stephan. All the Shahs Men: An American Coup and the Roots of Middle East Terror. Hoboken, New Jersey. United State of America: John Wiley & Sons. Print. P. 296.

Howard Baskerville; Memorial carpet


 Baskerville picture woven on it was made by the carpet weavers of Tabriz

Howard Conklin Baskerville was an American teacher in the Presbyterian mission school in Tabriz, Iran, who died fighting for Iranian democracy. He has been called the "American Lafayette in Iran."

Tuesday, April 1, 2014

با امید به پیروزی ملی به پیشواز نوروز می رویم - هوشنگ کردستانی




   آئین ها و سنت های کهن همراه با فرهنگ و زبان و اسطوره های تاریخی سبب ماندگاری ایرانیان در هزاره های گذشته بوده اند.
آئین های نوروزی مصادف است با روز آغاز سال خورشیدی. خاستگاه تاریخی نوروز فلات ایران است. مردم ساکن در این فلات گسترده در درازای تاریخ همواره نوروز را گرامی داشته و جشن می‌گیرند.
در ایران و افغانستان نوروز آغاز سال نو و در برخی دیگر از کشورها آغاز بهار و تعطیل رسمی است. مجمع عمومی سازمان ملل در اسفند ماه سال 1388، روز بیست و یکم  مارس را به عنوان روز جهانی عید نوروز با ریشه ایرانی آن به رسمیت شناخت. در متن تصویب شده آمده است:
«نوروز، جشنی با ریشه ایرانی است که پیشینه 3 هزار ساله دارد و بیش از سیصد میلیون تن از مردم جهان آن را جشن می گیرند و گرامی می دارند.»
آغاز و جایگاه پیدایش جشن نوروز را در برخی از روایت ها 538 سال پیش از میلاد مسیح، یعنی زمان فتح بابل توسط کوروش کبیر گفته و در برخی دیگر از زرتشت به عنوان بنیانگذار نوروز نام برده شده است.
در شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری جمشید را پایه گذار نوروز گفته اند. کوروش کبیر بنیانگذار امپراتوری هخامنشیان در سال 538 پیش از میلاد، نوروز را جشن ملی اعلام کرد. در دوران پادشاهی داریوش بزرگ آئین های نوروزی در تخت جمشید برگزار می شده است. بررسی سنگ نوشته ها گویای آن است که در روزگار هخامنشیان ایرانیان نوروز را با شکوه و بزرگی بسیار جشن می گرفته اند. در دوران اشکانیان و سپس ساسانیان نیز نوروز گرامی داشته می شد. در این دو امپراتوری افزون بر جشن های نوروزی، مهرگان و سده نیز جشن گرفته می شده است.
اردشیر بابکان بنیانگذار امپراتوری ساسانیان در سال 230 میلادی، پس از شکست دادن امپراتور روم، از وی خواست که نوروز را در سرزمین های آن کشور به رسمیت بشناسد. درخواست او مورد پذیرش امپراتور و سنای روم قرار گرفت.
پس از تسلط اعراب بر ایران، و استقرار سلسله های پادشاهی ایرانی مانند سامانیان و آل بویه، بار دیگر جشن های نوروزی شکوه و عظمت گذشته خود را باز یافت. شاه عباس صفوی در سال 1597 میلادی آئین نوروزی را در کاخ نقش جهان برگزار کرد. در دوران معاصر نیز نوروز همچون گذشته به عنوان یک میراث و یادگار فرهنگی و تاریخی مورد توجه مردم سرزمین های بسیاری است و آن را گرامی و پاس می دارند.
در روسیه شوروی سابق گرچه برگزاری جشن های نوروزی در کشورهای آسیای میانه مانند ترکمنستان، قرقیزستان، قزاقستان و تاجیکستان ممنوع اعلام شده بود با این وجود، مردم این سرزمین ها نوروز را به گونه پنهانی جشن می گرفتند.
در دوران شوم تسلط طلبه ها) طالبان (بر افغانستان برگزاری آئین های نوروزی قدغن اعلام شده بود. در ترکیه نیز تا پیش از سال 2000 میلادی برگزاری جشن های نوروزی غیر قانونی شمرده می شد اما دلاوران کُرد ترکیه همواره نوروز را به عنوان نماد نیرومند هویت خود در ترکیه با شکوه بسیار برگزار می کنند.
نوروز منطقه بزرگی از جغرافیای کنونی جهان را در بر می گیرد. از سراسر خاورمیانه، بالکان، قزاقستان، تاتارستان، چین غربی، سودان، زنگبار، سرزمین قفقاز، استرخان، هندوستان، پاکستان، بنگلادش، بوتان، نپال، تبت و در سال های اخیر تا بخش هایی از آمریکای شمالی، آئین های نوروزی از شب چهارشنبه سوری آخر سال آغاز و در سیزدهم فروردین ماه پایان می پذیرد. با وجود آنکه در افغانستان روز سیزدهم فروردین تعطیل رسمی نیست، افغان ها برای رفتن به گردش در صحرا و استفاده از طبیعت این روز را تعطیل می کنند.
برخی از روحانیان واپسگرا در گذشته و حال به مخالفت با برگزاری آئین ها و جشن های ملی به ویژه نوروز- چهارشنبه سوری و سیزده بدر - برخاسته و امیدوار بودند که بتوانند عید غدیر را جایگزین نوروز و دهم فروردین - روز همه پرسی جمهوری اسلامی- را جایگزین سیزده بدر نمایند که جز ناکامی و سرشکستگی نصیبی نبردند.
در روزگاران گذشته نیز کسانی همچون امام محمد غزالی می گفتند که نوروز، سده و مهرگان باید از میان برداشته شود!
آئین ها و جشن های کهن ایرانی، در کنار و همراه با زبان پارسی و فرهنگ ایرانی در دوران های شکست ها و ناکامی های نظامی و سیاسی تاریخی، همواره پناهگاه ها و دژهای تسخیرناپذیر پایداری و ایستادگی ملی در رویارویی با بیگانگان بوده اند و نیاکان ما در پناه این سنگرها سرانجام پیروزی را جایگزین شکست ها کرده اند.
ایرانیان دور افتاده از مادر وطن نیز در هر سرزمین و منطقه ای که به سر می برند به پیشواز نوروز باستانی می روند و سنت های آن را گرامی می دارند و نوروز را عامل بزرگ پیوند همیشگی، هویت و همبستگی ملی می دانند.
آئین ها و سنت های نوروزی عامل بزرگ همبستگی و یگانگی ملی است که ایرانیان را با هر عقیده سیاسی و عقیدتی که داشته باشند به هم نزدیک تر می کند. از این فرصت برای پیوند و یگانگی بیشتر باید استفاده کرد. 
بزرگداشت و برگزاری سنت های نوروزی در این تاریک شب تاریخی نشاندهنده امید به پیروزی نهایی در مسیر رسیدن و تحقق بخشیدن به آرمان های ملی است.

ما همچنان در کرانه تاریخ پرسه می‌زنیم - علی اصغر حاج سید جوادی




«خیال چنبر زلفش فریبت می‌دهد حافظ / نگر تا حلقۀ اقبال ناممکن نجنبانی»

ناصر خسرو قبادیانی در هزار سال پیش (قرن چهارم هجری شمسی- قرن ۱۱ میلادی) در کیفیّت چگونه برون افتادن انسان از شط سیال زمانه می‌گوید: 

راه خران است خواب و خور و رفتن / خیره مرو باخرد به راه خرانه
از خور، زی خواب شو؛ زخواب سوی خور / تات برون افکند زمانه به کرانه
با تو روان است روزگار، حذرکن / تا نفریبد در این رهت به روانه


خطاب ناصرخسرو در این شعر اخطاری مستقیم و بی‌پرده به انسان است که در مرز خرد و شعور غریزی از حیوان جدا می‌شود. مفهوم این ابیات قاعده و قانون عمومی و خدشه ناپذیرِ عدول از خرد که تلاش انسان در زمانه پویاست به هدف شدن و خروج از حال و سکون در بودن. این قانون و قاعده در شکل و قالب در هر دوره نسبت به تغییر شرایط زمانه، تغییر می‌کند. اما در اصل و اساس قاعده که عدول از خرد است یعنی انحراف از راه انسان به راه خرانه به قول ناصرخسرو تغییری حاصل نمی‌شود. به عبارت دیگر تغییر شرایط زمانه به ظاهر عدول از خرد را تغییر می‌دهد؛ اما جوهر و باطن قاعده و قانون را عوض نمی‌کند. بخشی از بشریّت با جداشدن از راه خرانه، به کمک خرد و اندیشهٔ پویا در هنگامه جنگ و گریز، در خون و آتش، خود را از ظلمات توحش به دشت روشنائی رساند. بنا‌ها و ساخته‌های دست و فکر خود را حفظ کرد. اما افکار و اندیشه‌ها و به دنبال آن روابط بنیادهای خود را به کمک دانش و بینش خود تغییر داد. و بخش دیگری از بشریّت برخلاف، همچنان به راه خران یا ماندن و نظاره به گذر زمان، در حاشیه و کرانه ماند و با کلنگ تعصب به جان بنا و آبادیهای خود افتاد.

به همین ترتیب بخشی از بشریّت راه حکومت و سیاست را از مذهب جدا می‌کند؛ و سفره مذهب و مذهبمداران و بنیادهای مذهبی و دینی را از بستر حکومت و سیاست برمی چیند و حمایت و دفاع از وجدان و عقیده انسان‌ها را به قانون برخاسته از رأی مردم می‌سپارد. اما بخش دیگری از بشریّت به هدف رهائی از استبداد مطلقه شاه، در قانون اساسی خود به صغارت و نابالغی اجتماعی و سیاسی خود گردن می‌نهد و تمام حقوق خود را تخته بند ولایت مطلقه فقیه می‌کند.

به قول «ژان ژاک روسو» (۱۷۱۲- ۱۷۷۸) فیلسوف و نویسنده نامدار: «وقتی مردم به خاطر نفع عمومی یا توافق عمومی برای شکل اجتماعی از آزادی مطلق خود چشم می‌پوشند، طبعاً جز نظم عمومی و امنیّت اجتماعی قادر به دفاع از آزادی آن‌ها نخواهد بود. با توجه به اینکه فرد مستبد جز با سلب آزادی و حق عمومی هدفی از برقراری نظم عمومی ندارد» نقل از قراردادهای اجتماعی.

با نگاهی گذرا به اصول مدون در قانون اساسی جمهوری اسلامی، می‌بینیم که برخلاف گفته روسو، در چهار سد سال پیش، با انقلاب سال ۱۳۵۷ زور و خودکامگی قدرت در لباس دین، به حق ولایت مطلقه تبدیل و اطاعت از مقام مستبد به قید موازین اسلامی مقید می‌شود. شیرازه زندگی یک ملت در متن زمانه باید به فلسفه آزادی یک جامعه در ارزش‌ها و حقوق مشترک آن‌ها بسته شود. یعنی اشتراک در آزادی ی عقیده و بیان؛ در آزادی ی انتخاب و اجتماع؛ در آزادی ی برابری جنسی و نژادی و قومی. اما اگر مردمی در اکثریّت خود این ارزشهای مشترک را نشناسد و به ارزش حیاتی و دلبستگی به آن‌ها و دفاع از آن‌ها پی نبرده باشد، برآن‌ها‌‌ همان می‌رسد که اکنون بر مردم ایران رسیده است. در چنین جامعه‌ای به قول «ژرژ اورل» (۱۸۰۳- ۱۹۸۴) نویسنده آینده نگر انگلیسی در کتاب معروف «مزرعه حیوانات» همه با هم برابرند، اما بعضی‌ها برابرترند.

مزرعه حیوانات بیان حال مردمی است که در جسم به زمان خود وابسته‌اند؛ اما با خرد خام خود در حاشیه و کرانه درجا می‌زنند. مگر اینکه به قول حافظ:
«این خرد خام به میخانه بر / تا می‌لعل، آوردش خون به جوش»

پیام ناصرخسرو در هزارسال قبل خطاب به انسان این است که غریزه خرد و تمیز وسیله خود‌شناسی و جهان‌شناسی است.

می‌گویند تمدن بر سه پایه بنا شده است: ۱- زیبائی ۲- عدالت ۳- امنیّت. وسیله و ابزار ساخت این بنا خرد و عقل انسان است. نگاهی گذرا به وضع حکومت و کیفیّت حاکمیّت آن بر مردم ایران؛ و گذر از سی و پنج سال سلطۀ ولایت مطلقه سیاسی به نام دین و شریعت اسلامی چه رد پائی جز دشمنی انقلاب اسلامی با زیبائی و سرزندگی و نشاط مردم؛ جز دشمنی با عدالت و قانون؛ و جز دشمنی با امنیّت و آسایش مادی و معنوی مردم ایران دیده می‌شود؟ برای آشنائی بیشتر با ریشه واقعیّت این دشمنی که چگونه مردم ایران از راه خرانه دوران ۳۷ ساله سلطنت استبداد پهلوی، به راه خرانه دوره ۳۵ ساله ولایت مطلقۀ فقیه نقل مکان کردند و از کرانه زمانه در دوران پهلوی به آن سوی زمانه در دوران خمینی پرتاب شدند. بهتر آنست که به گفتار خمینی یعنی بنیانگذار نظام ولایت مطلقه فقیه رجوع کنم که ۹ سال قبل از انقلاب یعنی در سال ۱۳۴۸ خورشیدی در نجف و در تقریرات خود در باب ولایت عامه در فقه و نقش فقیه در حکومت بیان کرده است؛ با این عبارت: «... حکومت اسلامی نه مشروطه است و نه استبداد و نه جمهوری؛ و نه کسی می‌تواند در آن دخالت کند. برای رئیس و مرئوس حکم الهی متّبع و رأی اشخاص حتا رسول اکرم هم در آن دخالت ندارد؛ و همه تابع اراده الهی هستند. در چنین حکومتی که قانون الهی حاکم مطلق است، رئیس دولت باید دارای دو خصلت باشد: علم به قانون و بسط عدالت در اجرای آن. اگر فرد لایقی که دارای این دو خصلت باشد به پا خاست و تشکیل حکومت داد، او‌‌ همان ولایتی را که حضرت رسول در امر حکومت داشت دارا خواهد بود و برهمه مردم لازم است که از او اطاعت کنند...»

چنین چشم اندازی را که خمینی ۹ سال پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در نجف برای آینده نظام سیاسی ایران ترسیم کرده بود، ذکاءالملک فروغی در ۹۵ سال قبل در سال ۱۹۱۹ میلادی یا ۱۲۹۷ هجری خورشیدی در نامه‌ای از پاریس برای دوست خود حکیم الملک در تهران در مفهوم صریحتری که به وضع اسفناک رابطه هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس صلح ورسای با دولت متبوع خود در تهران مربوط می‌شود، بیان می‌کند:

«... مختصر مات و متحیّر مانده‌ایم. اگر راه بیفتیم و به ایران برگردیم، ممکن است در اینجا مصالحی فوت شود. و البته بعد‌ها مُلَوّم خواهیم بود که اگر مانده بودید چنین و چنان می‌شد؛ و اگر بمانیم، معلوم نیست تاکی باید منتظر شد و برای چه می‌مانیم و می‌خواهیم چه کنیم؟ فرضاً بخواهیم راه بیفتیم، مخارج راه نداریم؛ و عجالتاً جز اینکه قهراً توکل به خدا کرده و مادام که مهمانحانه به طور نسیه متکفل ماست متوقف باشیم، چاره نداریم. حاصل اینکه حرف‌‌ همان است که همیشه می‌گفتم: «ایران نه دولت دارد و نه ملت» جماعتی که قدرت دارند و کار از دستشان ساخته است، مصلحت خود را در این ترتیب حالیه می‌پندارند. باقی هم که خوابند. در این صورت هیچ امیدی برای ما نیست. اگر ایران ملتی داشت و افکاری بود، اوضاع خارجی از امروز بهتر برای ایران متصور نمی‌شد. با همه قدرتی که انگلیس دارد و امروز یکه مرد میدان است، با ایران هیچ کاری نمی‌تواند بکند... فقط کاری که انگلیس می‌تواند بکند همین است که خود ما ایرانی‌ها را به جان هم انداخته که پوست یکدیگر را بکنیم و هیچ کاری نکنیم و متصل به او التماس کنیم که بیا فکری به حال ما بکن. البته من می‌گویم ایرانی‌ها نباید با انگلیس عداوت بورزند. اما این همه مستلزم آن نیست که ایران در مقابل انگلیس «کالمَیِت فی ید الغسال» باشد. من خودم این فقره راکتباً و شفاهاً به انگلیسی‌ها گفته و می‌گویم. تصدیق می‌کنند؛ اما چه فایده یک دست صدا ندارد. ملت ایران باید صدا داشته باشد؛ افکار داشته باشد؛ ایران باید ملت داشته باشد...»

۹۵ سال پس از گفته فروغی به گفته خمینی توجه کنیم:

«حکومت اسلام نه مشروطه است و نه استبداد و نه جمهوری و نه کسی می‌تواند در آن دخالت کند. برای رئیس و مرئوس حکم الهی متبع و رأی اشخاص حتا رسول اکرم نیز در آن دخالت ندارد...»

طبق نظر او، کسی که با علم به قانون (یعنی فقه و احکام شرعی) و اعتقاد به عدالت (عدالتی که میزانش در دست فقیه است) به حکومت رسید،‌‌ همان ولایتی را دارد که حضرت رسول در امر حکومت داشت و اطاعت او بر همه مردم لازم است. در این صورت بر تمام مردم واجب است که از او اطاعت کنند.

به این ترتیب در اندیشه سیاسی – فقهی خمینی در ایران نه ملت وجود دارد و نه دولت. زیرا ملت دارای حق حاکمیّت نیست. چون طبق اصل دوم قانون اساسی جمهوری اسلامی، نظامی است بر پایه ایمان به خدای یکتا (لا اله الا الله) و اختصاص حاکمیّت و تشریع به او و لزوم تسلیم در برابر امر او... پس کشوری که در آن مردمش از حق حاکمیّت برخود محرومند، کشور نیست بلکه مزرعه حیوانات است. در ایران دولت وجود ندارد زیرا طبق اصل دوم قانون اساسی پایه نظام سیاسی ایران ایمان به خدا است و امر حاکمیّت و تشریع یا قانونگذاری حکومت مختص خدا و تسلیم در برابر شریعت او است. سرنوشت انسان ایرانی طبق بند ۵ از اصل دوم قانون اساسی نه در اختیار او بل وابسته به امامت و رهبری مستمر و نقش اساسی آن در تداوم انقلاب اسلامی است. و اما آزادی و معیار کرامت و ارزش والای انسان که باید وابسته به مسئولیّت او در برابر خدا باشد، طبق بند ۶ از اصل دوم قانون اساسی به اجتهاد مستمر فقهای جامع الشرایط بر اساس کتاب و سنت معصومین «سلام الله علیهم اجمعین» مربوط می‌شود. وقتی آزادی انسان به مسئولیّت او در برابر خدا موکول می‌شود؛ و هنگامی که مرزهای این مسئولیّت به اجتهاد مستمر فقهای جامع الشرایط براساس کتاب یعنی قرآن و سنت معصومین مقید می‌شود، طبعاً انسان، دیگر آن انسان مختار در سرنوشت فردی و اجتماعی خود نیست. بل موجودی است خزنده و چرنده در مزرعهٔ حیوانات. زیرا اختیار این انسان موجود در قانون اساسی جمهوری اسلامی حتا از اختیاری که خداوند در قرآن مسلمانان به نخستین مخلوق خود آدم داد کمتر است. زیرا خدا آدم را از مصرف میوه ممنوعه برحذر داشت، اما محروم نکرد. بل او را با اخطار به عواقب مصرف آن مخیّر کرد. اینکه به قول قرآن، خدا آفریده خود را در بقا یا خروج از بهشت به خوردن یا نخوردن میوه ممنوعه مشروط می‌کند، در حقیقت به علت غریزه خرد و تمیز و قوه تفکر انسان است. انسان با این غریزه تمیز و تفکر، عطای بهشت را با آن در‌ها و باروهای بسته از شریعت و طریقت و محراب و مسجد و ایدئولوژی، به بقای صاحب آن و اجبار به پرستش معبود و مسجود دیده و نادیده می‌بخشد. تا در فضای بیکرانه اندیشه خویش به قول مولانا: «بار دیگر از ملک پران شود آنچه اندر وهم ناید آن شود»

و قابل تأمل است که حتا کتاب مسلمانان نیز به وضع کسانی که با جداشدن از راه خرد به راه خرانه می‌روند اشاره می‌کند. مثلاً آنجا که در سورة انفال آیة ۲۲ می‌گوید: «اِنَ شَرَّالدوابِ عنداللهِ الصمُ البُکمُ الذین لا یعقلون» یعنی شر‌ترین حیوانات نزد خدا کر و لال‌ها بوده و کسانی که تعقل نمی‌کنند. یا آنجا که به صراحت به عذرخواهی گمراهانی که به راه خرانه رفته بودند اشاره می‌کند. ودر سورة احزاب آیه ۶۷ می‌گوید: «و قالوا ربَّنا انا اطعنا سادَتَنا و کُبَرآئنا فاَضَلونا السبیلا» یعنی «پروردگارا ما سروران و بزرگانمان را اطاعت کردیم و آن‌ها ما را به گمراهی انداختند»

اما در اینجا می‌بینیم که در آن سو خمینی وجود دارد که طبق گفته خود او: «حکومت شعبه‌ای از ولایت مطلقه رسول الله است و یکی از احکام اولیه اسلام بوده و مقدم بر تمام احکام فرعیه حتا نماز و روزه و حج بوده و می‌تواند در صورت مصلجت، آن‌ها را موقتاً تعطیل نماید. و در این سو مردم از چپ و راست و مسلمانان ملیگرا و روشنفکران آزادیخواه و طرفدار مردمسالاری و قانونمداری و میلیون‌ها انسان ایرانی همه در یک صف واحد علیه فساد و استبداد سلطنت پهلوی قیام می‌کنند. و درمقابل به ولایت مطلقه‌ای تن درمی دهند که جامعه را به آن سوی زمانه خود پرتاب می‌کند. در چنین وضعی از شرایط قدرت سد‌ها ساله است که فروغی در ۹۵ سال قبل از فقدان ملت و دولت افسوس و غبطه می‌خورد. اما پس از گذشت ده‌ها سال، در سالهای آخر قرن بیستم، خمینی نه فقط از نبود ملت و دولت در ادراک و شعور تجدد طلبی فروغی افسوس نمی‌خورد بل اصولاً با تکیه به عقیده و ادراک ماورای تاریخ عصر و زمان خود، با حاکمیّت ملت و با دولت متکی به قانون منبعث از رأی ملت مخالف است. به عبارت دیگر در انعکاس این عقیده طبق اصل ۵ قانون اساسی «در زمان غیبت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت بر عهده فقیه عادل و با تقوای آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که طبق اصل ۱۰۷ عهده دار آن می‌گردد» و طبق اصل ۵۷ قانون اساسی، سه قوه حاکم کشور قوه مقننه، قوه اجرائیّه و قوه قضائیّه زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت قرار دارند.

به این ترتیب اگر هدف مردم و پیشگامان آن‌ها از گرایشهای مختلف سیاسی در انقلاب سال ۱۳۵۷ واقعاً خروج از راه خرانه شاهانه به راه خردمندانه تاریخ زمان خود یعنی راه آزادی‌های مدنی و قانونمداری حکومت بود، طبعاً خمینی نباید هرگز به مقام رهبری انقلاب می‌رسید. زیرا راه رهبری خمینی راهی بود که او در رساله کشف الاسرار در سال ۱۳۲۳ و در تقریرات ولایت و حکومت اسلام در سال ۱۳۴۸ در نجف به صراحت بیان کرده بود. راه او به مزرعه حیوانات و به امت فاقد شخصیّت در انسان صغیر تحت ولایت می‌رسید. راهی آن سوی مرزهای راه خرانه که ناصرخسرو هزار سال قبل تصویر کرده بود. خمینی حکم اولین نخست وزیر دولت خود را نه به نام مردم و ملت ایران که قیام کرده بود، بل با جمله «بنا به تکلیف شرعی خود» صادر کرد به عبارت دیگر نه فقط به انقلاب بهمن ۱۳۵۷ و به نهضت ملی شدن صنعت نفت که هدفش آزادی از استعمار بیگانه و استبداد سلطنت بود، بل بر میراث انقلاب مشروطیّت نیز – بنا به آرزوی شیخ فضل الله نوری که ولایت مشروعه به جای مشروطه بود-مُهر باطل زد. و حتا به تقاضای کتبی اولین رئیس دولت انقلاب یعنی منتخب خود، در سال ۱۳۶۷ برای ملاقات در زمینه خشونتهای مزدوران ولایت و بحران جنگ نیز پاسخ نداد. زیرا تاریخ مصرف مهندس بازرگان و همفکران او در ولایت مطلقه خمینی تمام شده بود. چون منظومه فکری و اعتقادی خمینی جز در معرکه خشونت و تعصب و بیخردی و جهالت و دروغ پیاده نمی‌شد. در این معرکه جائی برای اصلاح طلبان مسلمان و معتدل نظیر بازرگان و نهضت آزادی و جماعت ملی- مذهبی وجود نداشت. اشتباه عظیم آن‌ها این بود که گامی درست را در مسیری غلط برداشتند. زیرا ناخدای کشتی نظام سیاسی شاهنشاهی ایران از عرشه فرماندهی فرار کرده بود؛ و ایران گرفتار جنبش بحرانی انقلاب و هرج و مرج و بلاتکلیفی، کشوری بدون دولت مانده بود؛ و در آن روز‌ها برای اداره مملکت آشوبزده چشم‌ها به مردی دوخته شده بود که در سن ۷۹ سالگی، بدون کوچک‌ترین سابقه در امور سیاسی و مدیریّت اجتماعی و اداری کشور، از تبعید ۱۵ ساله به ایران بازگشته بود. در آن معرکه برای خمینی جز مهندس بازرگان مسلمان دانشگاهی و زندان رفته و محکوم شده به خاطر مخالفت با استبداد و فساد سلطنت، کسی دیگر که مورد اعتماد اکثریّت مردم باشد وجود نداشت.

اما پرسش از اینجا مطرح می‌شود که قبول مسئولیّت اداره مملکت انقلاب زده برای یک مرد دانشگاهی و مجرب در امر سیاست و اجتماع، زیر عنوان «تکلیف شرعی» از سوی مردی که سال‌ها قبل، از ولایت و حکومت اسلام برمدار قرآن و سنت و شریعت دفاع کرده است، در چه قالبی گنجانده می‌شد؟ قبول مسئولیّت تکلیف ضروری بود؛ اما از سوی کسی که با او هیچ گونه گفتگوئی در کیفیّت رهبری او و نقش رهبری در دولت مسئول در نگرفته بود، چه سرنوشتی به دنبال می‌داشت؟ تعجب آور نیست که پاسخ این پرسش را به ساده لوحی و زودباوری کسانی ارجاع کنیم که به خیال خود در دوران تبعید خمینی خود را از مشاوران و نزدیکان دست اول خمینی در داخل و در اروپا و امریکا می‌دانستند که پس از انقلاب و نشستن خمینی بر اریکه قدرت و ولایت مطلقه، نظیر قطبزاده که اعدام شد؛ بنی صدر که فرار را بر قرار ترجیح داد؛ دکتر یزدی مشاور و یاور سیاسی خمینی در سفر و حضر که به خاطر نزدیکی به مهندس بازرگان اجازه شرفیابی به حضرتش را هم در رکاب بازرگان و سحابی نداد، خمینی حتا از بهشتی و مطهری و منتظری و لاهوتی نیز بی‌نیاز شد. زیرا او به کسانی نیاز داشت نظیر رفسنجانی، خامنه‌ای و خیل عمامه سفید‌ها و سیاه‌های فرصت طلبی که با رهبری او کمر به نابودی حَرَث و نسل یا دارائی مادی و ثروت مملکت و نسل جوان تشنه آزادی و تجددطلبی مملکت بسته بودند. در مسیر این نابودی در شاهراه خرانه بود که خمینی را به جنگ هشت ساله ایران و عراق کشاند که تا آخرین لحظه‌ای که به ناچار و از سر استیصال جام زهرِ شکست را در این جنگ ویرانگر سرکشید، از قبول متارکه جنگ به خاطر میلیارد‌ها دلاری که از راه ادامه جنگ به جیب حلقه پیرامون او و به صندوق دلالهای اسرائیل و اروپائی ریخته می‌شد خودداری می‌کرد. جنگی که از یک سو ویرانی و کشتار و گرانی و چپاول بود؛ و از سوی دیگر وسیله تشدید خشونت و خفقان و سانسورآزادی و انتقاد به بهانه دفاع مقدس. در مسیر همین راه خرانه، به اشغال سفارت امریکا و گروگانگیری اعضای سفارت صحه گذاشت. و سرانجام با معامله پنهانی با ریگان علیه کار‌تر و شکست او در انتخابات ریاست جمهوری، بلافاصله پس از سوگند ریگان گروگان‌ها را پس از ۴۴۴ روز اسارت آزاد کرد. اما در مسیر شاهراه خرانه که خمینی مردم ایران را با اعمال زور و خشونت و تحقیر و هراس و دروغ به دنبال خود می‌کشید، فاجعهٔ دیگری در انتظار مردم ایران بود که ذره ذره طبقه متوسط کشور را به فقر و عسرت؛ و توده‌های شهری و روستائی را به گرسنگی و بیکاری و فحشا و اعتیاد کشاند. واز برکت تشدید گام به گام تحریمهای مالی و اقتصادی در محور پرونده اتمی و شکست پی در پی ایران در شورای امنیّت سازمان ملل به خاطر محکوم کردن ایران از امتناع در ادامه غنی سازی اورانیوم به هدف رسیدن ساخت بمب اتمی، طبقهٔ جدیدی از میلیاردرهای ایرانی با عبور از کنار قانون‌های تحریم برای فروش نفت به حساب ایران به وجود آمد که به قول کار‌شناسان اقتصادی فقط طی چند سال گذشته، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی و درآمد نفتی ایران برای ادامه برنامه هسته‌ای از دست داده شد که تنها دو درسد از نیازهای انرژی کشور را تأمین خواهد کرد.

نتیجه جنگ هشت ساله با عراق سرکشیدن جام زهر شکست از سوی خمینی؛ و سرانجام نتیجه تحریمهای اقتصادی و مالی تسلیم با نرمش قهرمانانهٔ خامنه‌ای، به قیمت چشم پوشی از دست یابی به بمب اتمی است. اما در چشم انداز تاریخی به دنبال شکست شاه در سلطنت استبدادی به خاطر پشت کردن به ملت و تکیه کردن به امریکا، نوبت به شکست ولایت مطلقه فقیه رسید که اکنون با پشت کردن به مردم و چنگ انداختن به امریکا و غرب به بهانه دفاع از انقلاب اسلامی، راهی ندارد جز تسلیم و قبول شرایط تحمیلی حریف برای رهائی از تنگناهای نفسگیر تحریم‌های اقتصادی و مالی و به امید بقای در قدرت و ادامه استحمار مذهبی ملت ایران.

اما اکنون پس از ۳۵ سال تحمل فساد و خشونت و استبدادِ گروه به قدرت رسیده آخوند به نام اسلام، مردم ایران آیا هنوز به این واقعیّت نرسیده‌اند که خمینی و شاگردان و مریدان او چگونه ایمان قلبی و یا دریافت ذهنی مردم ساده دل و خوش باور را از دین، به قدرت سیاسی برای حکومت برآن‌ها تبدیل کردند و در عمل به اصطلاح قشر روحانی را به صورت مجری مختار و بدون مسئولیّت احکام شریعت درآوردند؟

پرسش اصلی در اینجاست که مردم ایران چه آن طیف قانون‌شناس و مسلمان و دانش آموخته‌ای که که اولین دولت موقت راپس از انقلاب ۱۳۵۷ به حکم «تکلیف شرعی» خمینی تشکیل دادند و چه میلیون‌ها مردمی که در راه‌های مختلف اجتماعی به خاطر رهائی از استبداد و فساد سلطنت شاه به صف انقلاب پیوستند، نمی‌دانستند که شاه محافظه کار که خواهان ادامه وضع موجود در قدرت بود، هدفش با خمینی مرتجع طالب بازگشت به وضع خلافت در محور حکومت سیاسی و حاکمیّت مذهبی توامان بود؟

برای پاسخ به این پرسش باید گامی به عقب و نگاهی به کلاف پیچیده فرهنگ چندین سدساله فلات ایران بیندازیم که در تاریخ معاصر ما در ۶ مقوله از خصوصیات فردی و اجتماعی ما در روابط متقابل ما با دولت و مذهب و خانواده و نهادهای اخلاقی و سیاسی و خانوادگی و آموزش و پرورشی و معرفتی خلاصه می‌شود. و در مظاهر مختلف شش جریان به حاشیه نشینی در متن زمانه با وجود زیستن در زمانه منتهی می‌شود. این شش مقوله عبارتند از: ۱- استحمار مذهبی. ۲- استبداد سیاسی. ۳- استعمار بیگانه. ۴- تجددگرائی. ۵- چپ روی پرولتاریائی بدون پرولتاریا از نوع استالینی. ۶- ملیگرائی بدون ملی.

نظام سیاسی و مدیریّت اجتماعی و آموزشی و پرورشی در شعاع جریان عمومی و خصوصی زندگی؛ در اخلاق و کردار جامعه در درون دخالت و نفوذ و اثر این شش عامل ضد خردگرائی ساخته و پرداخته شده؛ و از درون همین عوامل ضد و نقیض و ترکیب عجین شده در همین فرهنگ مسلط است که همه تلاش جهت خروج از مدار حاشیه نشینی و عقبماندگی از زمانه شکست می‌خورد. و ملتی که در اوائل قرن نوزدهم برای خروج از قدرت مطلقه و تأسیس عدالتخانه دست به انقلاب تجدد خواهانه می‌زند، در دهه آخر قرن بیستم بیرون نیامده از نظام محافظه کار مستبد سلطنت، در تله نظام ارتجاعی ولایت مطلقه مذهبی اسیر می‌شود. به عبارت دیگر در تداول گذر از انقلاب مشروطیّت که به ناکامی، در کام طمع امپراتوری انگلیس به سلطنت استبدادی رضا شاه تبدیل می‌شود؛ سرانجام سلطنت موروثی مضمحل و به همراه خود بساط استعمار سنتی و نوکری سفارتهای خارجی برچیده می‌شود و طبل توخالی تجدد طلبی از هیاهوی تبلیغات شاهنشاهی می‌افتد؛ و چپ استالینی دستش از بهشت رؤیائی پرو لتاریائی بریدن و پشت بدون ملاط ملیگرائی در هنگامه سرنوشت از ملت خالی می‌شود. درنتیجه، در روز سرنوشت که طومار چندین ۱۰۰ساله سلطنت استبداد موروثی با فرار شاه پیچیده می‌شود، از میان شش جریان، به راه خرانه، سکه قدرت به نام استحمار مذهبی و خلافت اسلامی زده می‌شود. و ارتجاع تمام عیار قدرت از قالب خود ساخته جمهوری اسلامی کمر به قتل تمام بنیادهای بالقوه و بالفعل تجدد و تعقل و خرد جمعی و تعامل و همبستگی انسانی می‌بندد.

ملت ایران برای خروج از مدار وضع موجود خود قیام کرد، اما بلافاصله به مظاهر ارتجاع حجاب و چادر و تعذیر و گریز از هنر موسیقی در چاه سیاه جمگران مستور و محبوس شد.

ملت ایران در انقلاب مشروطیّت با قانون اساسی خود حساب دولت یا سلطنت را از حکومت یا حاکمیّت مردم و حساب احکام شرعی را از قانون عرفی جدا کرد. اما ارث گرانقدر آزادی مشروطیّت را به استبداد خود کامه رضا شاه تسلیم کرد. فرزندان همین ملت پس از ۱۰۰ سال و اندی حساب دین و دولت و شرع و عرف را یکجا در قانون اساسی جمهوری اسلامی به قدرت و اراده امام امت و ولایت مطلقه تسلیم کردند و با تأیید آن بر سند صغارت خود مُهر تأیید زدند.

اینک ما در آستانه شکست نظام ولایت مذهبی و آثار اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و فرهنگی‌ی مصیبت بار آنکه تاسال‌ها دامن تاریخ و سرنوشت نسلهای آینده را‌‌ رها نخواهد کرد ایستاده‌ایم. در پشت سر ما انواع الگوهای عرضه شده سیاسی و اجتماعی و فرهنگی با زبان‌ها و اصطلاحات و واژه‌ها و تعاریف خود وجود دارد که همگی هنر خود را در برخورد با جریان استحمار مذهبی در آستان انقلاب بهمن ۱۳۵۷ نشان دادند.

ایران در وضع کنونی و در ژئوپولیتیک و ژئو استراتژیک خود در حساس‌ترین دورانهای تاریخ خود قرار دارد. ایران ما با یک میلیون و ششصد و چهل هشت هزار کیلومتر مربع مساحت با ذخائر عظیم نفت و گاز و سایر مواد گرانبهای طبیعی و با ذخیره تاریخی عظیمی از فرهنگ دیرینه در دانش و تمدن بشری محسود جغرافیائی‌ی همسایگان حتا در آن سوی دریای خزر روسیه پوتین است از سوئی. و طعمه مُشهّی اقتصادی و سیاسی قدرتهای نیرومند غرب ماوراء بحار است از سوی دیگر. ایران در مسیر خردمندانه دارای پتانسیل دوستی و همبستگی انسانی و بشری و عامل سازندگی با همسایگان دور و نزدیک است. و در راه «خرانه» عامل زیانکاری و بیگانگی و خصومت. اما این برما مردم ایران و پیشگامان بیدار و خردمند آن است که با تسلط بر حاکمیّت، بر سرنوشت خود؛ و با اتکاء به خواست خود در قالب مردمسالاری و حکومت قانون منتخب خود، با برخورداری از آزادی وجدان و آزادی انتخاب و اجتماع و برابری جنسی و نژادی و قومی و مذهبی آخرین مرحله پایان تقدیر گذشته تاریخی خود یعنی جدائی دین از دولت و دین از آخوند را در یابیم. آرمانگرائی‌های بیگانه با واقعیّت و دلبستگی به الگوهای ساخته و پرداخته در شرایط خاص محیطهای دیگر و تقلید متعصبانه، آن‌ها را که از خصوصیات راه خرانه و افتادن به کرانه زمان است به بایگانی تاریخ بسپاریم. هنگام آن فرارسیده که خود را پشت دیوار واقعیّت‌ها پنهان نکنیم؛ و از رو در رو شدن با آن نهراسیم. زیرا ما سد‌ها سال است که از درون سازی و ضرورت وجود مصالح و ابزار آن دور افتاده‌ایم و به همین علت محروم از قدرت خلاقیّت درون سازی خود، برعکس بخش دیگری از بشریّت، از دوران سازی و مشارکت در ساختار پر شتاب تاریخ بشری محروم شده‌ایم. کشورهائی نظیر چین و کره جنوبی و برزیل و اندونوزی و هند در مسیر خروج از کرانه و ورود به متن زمانه، با زیرسازی بنیادهای اقتصادی خود، ماشین را از غرب، یعنی سازندهٔ ماشین با تکنولوژیِ و کیفیّت فنی تولید آن می‌خرند؛ و در کنار آن دانش فنی و مهندسین و کارورزان فنی، ماشین و کار‌شناسان رشته‌های مختلف صنعتی را ایجاد و تربیّت می‌کنند. یعنی برخلاف ما از مرحله خرید ماشین و لوازم یدکی آن به مرحله سازندگی ماشین رسیدند. وابستگی و اسارت سیاسی نتیجه‌ای جز وابستگی اقتصادی و اسارت استعماری ندارد.

امروز در اوکراین از سوئی و در تونس از سوی دیگر می‌بینیم که به قول فروغی در صد سال قبل، ملتی وجود دارد؛ افکاری وجود دارد؛ که پا بر رکاب خرد به قیمت بودن یا نبودن، توسن تاریخ خود را از کرانه به زمانه می‌رانند و با پشت کردن به ظلمات استبداد، رو به روشنائی آزادی می‌روند.

ملت ایران همگام با «راه خرانه» خمینی جام زهرِ شکست در جنگ هشت ساله با عراق و پرکردن جیب گشاد فروشندگان اسلحه را به ضمیمه میلیارد‌ها دلار ثروت کشور و ۱۰۰‌ها هزار کشته و زخمی و سال‌ها عقب رفتن در اعماق عقبماندگی سرکشید و بار دیگر در مسیر همین راه خرانه، همگام با خامنه‌ای و شرکا، طناب دار تحریمهای پیاپی اقتصادی و مالی آمریکا و اروپا را به گردن انداخت. و اکنون که رهبران ولایت پس از سال‌ها عرّ و تیز خرانه و لاف و گزاف جاهلانه دست تسلیم به هوا بالا بردند و از درون عبای رفسنجانی، حسن روحانی را به جای احمدی‌نژاد نشاندند. آیا هنوز کلام فروغی از آن سوی دیار نیستی به گوش ما مردم ایران می‌رسد که «ملت ایران باید صدا داشته باشد، افکار داشته باشد، ایران باید ملت داشته باشد» به عبارت دیگر در کشوری که مردم آن فاقد افکار و عاری از صدا باشند در آن کشور ملت وجود ندارد؛ و وجود دولت هم مشروط به وجود افکار مشترک و صدای مشترک است که در توافق عمومی به دولت، منعکس کننده و مجری آن افکار مشترک و صدای مشترک منتهی می‌شود. بنابراین وقتی در کشوری بنا بر تحلیل گفته فروغی، نه ملت وجود دارد که حامل صدا و افکار خردپذیر باشد؛ و نه دولت وجود دارد که مظهر آن صدا و افکار ملی باشد، این کشور مزرعه حیوانات است. در نگاه به تفاوت بین اندیشه و ادراک آدمهائی نظیر فروغی در دهه دوم قرن بیستم، با اندیشه و ادراک کسانی نظیر خمینی در دهه آخر قرن بیست، به سنجشی کلی از میزان تکامل یا انحطاط جامعه ایران در این فاصله می‌رسیم. آنجائی که فروغی با توجه به وضع حاضر کشور خود از فقدان صدا و نبود افکار که از مظاهر اساسی حیات اجتماعی یک ملت است افسوس می‌خورد و شکوه می‌کند؛ ده‌ها سال پس از او خمینی با تکیه به حق مطلق الهی برحکومت، از اساس وجود ملت و صدا و افکار ملت و دولت یا مظهر وجود ملت را منکر می‌شود. یعنی با انقلاب ۱۳۵۷ مزرعه حیوانات شاهنشاهی به مزرعه حیوانات ولایت الهی تبدیل می‌شود.

ملت ایران بر کودتای رضاخان میرپنج در سال ۱۲۹۹ و بر سلطنت استبدادی مطلق او از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ گردن نهاد زیرا از مشروطه و وارثان قدرت درونی آن در دولت و مجلس مشروطه چنان سرخورده بود که دولتمندان و اندیشمندان نظیر فروغی نیز در آرزوی برآمدن قدرتی مافوق نیروهای سیاسی و عشیره‌ای و حزبی و انجمنی بودند که خدمت اساسی آن برقراری امنیّت و پایان دادن به هرج و مرج داخلی و مداخلات خارجی بود. غافل از آنکه کسی که با خواست مردم برای امنیّت به قدرت می‌رسد، با خواست مردم با خشونت قدرت را‌‌ رها نمی‌کند.

ملت ایران بر اشغال نظامی کشور خود به وسیله سه کشور انگلیس و روسیه و امریکا نیز تسلیم شدند؛ و سپس در گرداب نفاق و اختلاف گروه‌های چپ و راست و ملی و میهنی و مذهبی، تجاوز به قانون اساسی به نفع تحکیم قدرت سلطنت را نیز تن دادند. از آن پس از شوق و ذوق ملی شدن صنعت نفت و رهائی از استعمار و استثمار بیگانه و استبداد سنتی سلطنت، با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نیز پس نشستند. و سرنوشت دکتر مصدق نخست وزیر قانونی را به دست انتقام شاه و انگلیس‌‌ رها کردند. از آن پس در فقدان جامعه مدنی و نهادهای مستقل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آن، به میراث کهنه و مندرس مذهبمداری دل بستند که پرچم مخالفت با شاه را از آن هنگام که شاه به اتکای حمایت امریکا بند پیوند چندبن ۱۰۰ساله دین و دولت را پاره کرده بود، برافراشتند. و جاده انقلاب نا‌به هنگام را به کام خمینی و دستیاران او با قیر سیاه ولایت مطلقه فقیه آسفالت اسلامی کردند... اکنون ۳۵ سال ازآن روزگار می‌گذرد و نسلی دیگر با آمیخته‌ای بس ناشناخته از فرهنگ بازاری ی اسلام منبری و سرشار از خرافات مخلوط در انبوهی از دانشگاه‌ها و استادان و مخلوقات فرهنگ پس از انقلاب پا به عرصه وجود گذاشته است. به همراه قشرهای تازه به دوران رسیده‌ای از سرداران سپاه و مداحان و چماقداران و بازجویان و مجریان قتل‌ها و اعدامهای مخفی و آشکار؛ و ده‌ها هزار حقوق بگیران و جیره خواران منبری و مسجدی و بسیجی‌های کمر به خدمت که تمامی، دستشان به سوی حقوق ماهانه و مزدهای کارهای کرده و ناکرده دراز است.

آخرین صفحات تاریخ سنتی ایران با انقلاب بهمن ۱۳۵۷ با فصل مربوط به گسست پیوند دویست ساله سه ضلع مثلث استبداد سیاسی و استحمار مذهبی و استثمار بیگانه بسته می‌شود. اکنون ۳۵ سال از انقلاب و تأسیس ولایت اسلامی با ادغام استبداد سیاسی و استحمار دینی می‌گذرد و شیوه‌های سنتی نفوذ و دخالت استعمار خارجی و سفارتخانه‌های مربوطه در روابط خارجی مملکت از میان برخاسته است. اما رهائی از رسوبات ناشی از آثار به جا مانده از دورانی طولانی سلطه این سه ضلع شوم ضد آزادی و دشمن اندیشه شکوفنده و تجدد واقعی در روابط اجتماعی جامعه جز در قبول حق تقدم مشترک فرد فرد جامعه برآزادی وجدان و اندیشه و بیان و اجتماع و تساوی جنسی و قومی و نژادی می‌سر نیست. با محرومیّت از این حقوق در لباس شریعت و در نظام ولایت الهی، سد‌ها میلیارد دلار ثروت و سد‌ها هزار انسان و ذخایر عظیمی از استعداد‌ها و امکانات برای پیشرفت و رفاه و گسترش فرهنگی و علمی نسلهای جوان ما به باد فنا رفته است. اما اگر ما از انقلاب مشروطه خواهی در سد و اندی سال قبل و از جنبش ملی شدن نفت و نهضت ضد استعماری و ضد استبدادی آن در ۶۰ سال پیش به جای خروج از حاشیه و ورود به متن تاریخ زمانه خود با انقلاب بهمن ۱۳۵۷ در ۳۵ سال قبل به آن سوی کرانه تاریخ از ظلمات قرون وسطائی تفتیش عقاید پرتاب شدیم. اما امروز‌‌ همان اندازه که راه خروج ما از نظام ولایت مطلقه فقیه گشوده‌تر می‌شود، راه خروج نظام ولایت دینی با تنگناهائی که به دست خود از داخل و خارج کشور ساخته است، تنگ‌تر می‌شود. زیرا فاصله زمانی شرایط متغیر در قرن ۲۱ با توجه به سرعت تحولات در وسائل ارتباط جهانی و درهم ریزی مرزهای اقتصادی و سیاسی و فرهنگی با فاصله شرایطی که نظام مستبد ولایت دینی برای حفظ خود در حاشیه زمانه به مردم ایران تحمیل کرد، آنچنان ناهماهنگ و ناپایدار است که همانگونه که امروز مشاهده می‌شود، برای متولیان جمهوری اسلامی راهی جز تسلیم برای رهائی از خفقان اقتصادی و سیاسی تحریم‌ها باقی نمانده است. اما این تسلیم با توجه به همین شرایط جبری حاکم برزمانه ما به ازای سازش با حریف به شرط ماندن در قدرت و ادامه خشونت نخواهد بود.

شاه مستبد فاسد با فاصله‌ای ۲۵ ساله پس از کودتای مرداد ۱۳۳۲ به خاطر خیانت به آرمانهای آزادیخواهانه مردم اساس سلطنت موروثی را برباد داد. اما برای جانشینان بنیانگذار نظام توحش الهی پس از ۳۵ سال حکومت در فساد و دروغ و عوامفریبی، دیگر چنین فرصتی وجود ندارد. اما اگر بخواهیم در نبود هیچ زمینه عقلی و عینی برای تکرار انقلابی دیگر؛ و اگر بخواهیم با تأمل در تجربه‌های تلخ گذشته به قصد خروج از ظلمات ولایت توامان دین و دولت از توسل به خشونت و انتقامجوئی و تسویه حسابهای شخصی و گروهی پرهیز کنیم؛ و اگر بخواهیم از ظرفیّت تحمل و قبول مردم در رودرروئی با شرایط تحول در چهارچوب همبستگی و تساهل غافل نشویم؛ و اگر امکانات واقعی و برخورد واقعگرایانه با شرایط موجود در روحیه عمومی توده‌ها و گروههای درونی قدرت را از نظر دور نداریم، بجز ادامه وضع موجود یعنی تلاش متولیان برای رهائی از تحریم‌ها با حریفان خارج و بازی موش و گربه در پاسخ به انتظار مردم از دولت روحانی با تکیه بر چماق خود و پراکندگی و زورپذیری سنتی مردم، چه راهی برای مردم و چه وسیله‌ای برای متولیان حکومت جز نشستن در پشت میز مذاکره جدی و واقعی در محور خروج از ساختار سیاسی قدرت استبدادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی و انتقال بدون خشونت و هماهنگ با دین و ایمان مردم، از حریم عمومی به حریم خصوصی وجود دارد؟

اما ناگفته نگذاریم که در عملی شدن این راه حل خود معمائی ناگشوده باقی می‌ماند. اگرنه در مردم نمایندگانی معتبر و مجرب و واقعگرا برای حضور در پشت میز مذاکره وجود داشته باشد و نه نظام ولایت مطلقه افرادی منزه از جنایت و فساد و عاری از غرض و مرض!!

آنچه راقم این سطور از سوابق تجربی و ذهنی خود می‌داند راهی جز مقاومت صبورانه در جبهه مردمی و پرداختن هزینه آن با هر قیمت به مصداق «حق گرفتنی است نه دادنی» وجود ندارد. اما فراموش نکنیم که اگر تسلیم صاحب قدرت همراه با جانشین ضد خشونت و طرفدار حق حاکمیّت مردم نباشد، قدرت هیچگاه در خلاء به انتظار جانشین نمی‌نشیند. آنچه باید از سوی صاحبان قدرت و از طرف مردم مورد توجه قرار گیرد توافق برسر امکانات در حداقل‌ها و حداکثرهای تحول بدون خشونت در قدرت است. زیرا آنچه که از مردم با قبول یا تحمل زور و خشونت به تدریج گرفته‌اند، جز در تحول گام به گام همراه با مقاومت و هوشیاری مردم از دست نخواهند داد. فراموش نکنیم چه بسا قبول یا تحمیل حداکثر‌ها به مردم نه در یک سال و ده سال بل در ده‌ها سال بعد تبدیل به شکست تحمیل کنندگان و ویرانی و نابودی زندگی تحمیل شوندگان می‌شود. فرو پاشی دیوار برلین و اضمحلال اتحاد جماهیر شوروی پس از ۷۵ سال خودکامگی از تظاهر رفتن به راه خرانه و فراموش کردن توصیه ناصرخسرو قبادیانی در هزار سال قبل است؛ آنجا که می‌گوید: 

«باتو روانست روزگار حذر کن / تا نفریبد در این رهت به روانه»

علی‌اصغر حاج سیدجوادی
پاریس ماه مارس