ایران نوین

Monday, March 20, 2023

فراخوان تبادل نظر برای استقرار یک نظام دموکراتیک در ایران بر اساس آرمان‌ها و تجربه دولت مصدق


 

درود بر زنان و مردان، جوانان و نوجوانان آزاده در سراسر ایران برای آغاز و پیشبرد انقلاب نوین «زن، زندگی، آزادی» به نام مهسا امینی

۷۲ سال پیش در ۲۹ اسفند ماه ۱۳۳۰، لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران «به ‌نام سعادت ملت ایران و به ‌منظور کمک به تأمین صلح جهانی» قانونی شد. از آن سال تا کنون ایرانیان در پیشواز نوروز باستانی، هر سال روز ۲۹ اسفند ماه را به نام روز سربلندی و استقلال کشور ایران جشن می‌گیرند

ما امضاء کنندگان این بیانیه، در سالروز ملی شدن صنعت نفت در ۲۹ اسفند ۱۴۰۱، ایرانیان آزاده و دموکرات را به همبستگی، هم‌اندیشی و تبادل نظر در پشتیبانی از انقلاب «زن، زندگی، آزادی» به سوی پایان دادن به نظام فاسد و جنایتکار جمهوری اسلامی و جایگزینی آن با نظامی دموکراتیک مُلهم از آرمان‌های دکتر مصدق فرامی خوانیم. آرمان‌ها و خواسته‌های اساسی دکتر مصدق بنابر تجربه دولت او که همچنان موضوعیت دارند، در یک جمله خلاصه می‌شود:

آزادی، استقلال و حاکمیت ملت ایران در چارچوب یک حکومت دموکراتیک و قانون‌مدار به‌وسیله رای، مشارکت و نظارت مردم، موجب شکوفایی کشور ایران و بهروزی همه ایرانیان خواهد شد.

دکتر مصدق فرزند انقلاب مشروطه ایران بود و در پایبندی اش به مبانی آن انقلاب هرگزخللی وارد نیامد. انقلاب مشروطه برای نخستین بار درتاریخ، مردم ایران را به صورت مدون صاحب حقوق کرد، بر اختیار مطلقه پادشاه خط بطلان کشید و این اصل مهم را که قدرت حکومت ناشی از اراده مردم است به کرسی نشاند. انقلاب مشروطه بر تفکیک قوای سه گانه مجریه، مقننه و قضاییه، با هدف مهار قدرت متکی بود

دکتر مصدق هیچ موهبتی را بالاتر از آزادی بیان نمی‌‌دانست و با درک این امر خطیر که دولتمداران به آسانی می‌توانند به روش حکومت استبدادی روی آورند، آزادی رسانه‌ها را برای آگاهی رسانی به مردم ونظارت برقدرت، حیاتی و ضروری می‌دانست. او در همان روز اول نخست وزیری اش فرمان داد که که برای هیچ روزنامه‌ای به خاطر آنچه که علیه او، ولو به دروغ، نوشته باشد، کمترین محدودیتی ایجاد نشود و اعلام داشت که به این مناسبت از هیچ روزنامه‌ای شکایت نخواهد کرد. در آزادی احزاب نیز همین بس که علیرغم مخالف شدید مصدق با مواضع حزب توده، او هیچ گاه به درخواست ‏دولت‌های غربی از جمله آمریکا، برای سرکوبی حزب توده تن در نداد

دولت مصدق تجربه یک حکومت دموکراتیک بدون زندانی سیاسی را به مردم ایران عرضه کرد. نخست‌‏وزیری مصدق با دیدار از زندانیان در زندان آغاز شد و با ‏زندانی شدن خودش به پایان رسید. او با دیدن حال زار زندانیان زندان شهربانی، خودش نیز دچار ‏حالی زار شد و گفت که این زندان: «قتلگاه بسیاری از صاحبان ‏فکرهای روشن و آزاد بوده است». او به رئیس شهربانی وقت ‏هشدار داد که اگر می‌خواهد مقامش را حفظ کند، بایستی به ‏دنبال دزدان واقعی باشد. پس از چند روز، مصدق دستور آزادی ‏زندانیان بی‌گناه را داد. دیدار مصدق از زندان، هم منجر به واقعیت آزادی زندانیان شد، و هم نمادین بود. نمادین، چون زندانیان و به ویژه زندانیان سیاسی، محروم‌ترین ‏شهروندان یک کشورند. نمادین، چون حکومتی که زندانی عقیدتی و سیاسی داشته باشد، ‏حکومت دموکراسی و آزادی نیست، حکومت شهروندان نیست

دکتر مصدق با آن که خود یک مسلمان باورمند بود، دین را امری شخصی می‌شناخت و یکایک مردم ایران را، ضمن احترام به هویت دینی و قومی آنها، شهروند ایرانی و دارای حقوق مساوی می‌شمرد. بر اساس همین باور بود که او به کار کشورداری بر مبنای اصل جدایی دین از دولت جامه عمل پوشاند. در تاریخ آمده است که دکترمصدق در پاسخ به پیام آیت‌الله بروجردی که نسبت به فعال شدن بهایی‌ها در بعضی از شهرستانها هشدار داده بود، گفت: «از نظر من، مسلمان و بهائی فرق ندارند، همه از یک ملت و ایرانی هستند.»

در زمینه سیاست خارجی، دکترمصدق، خواستاراستقلال تمام وکمال ایران بود. او با رهبری جنبش ملی کردن صنعت نفت دررویارویی با امپراطوری انگلستان، ضمن احترام به قوانین و نهادهای بین المللی و با استفاده منطقی و درست از آنها، به استقلال کامل ایران برای نخستین بار درتاریخ معاصر واقعیت بخشید. او به عنوان یک تحصیلکردۀ فرانسه وسوئیس، هیچگاه خارجی ستیز و دشمن ارزشهای جهانشمول غرب نبود.  اوبا خارجی‌ها بصورت شفاف گفتگو و مذاکره می‌کرد، ولی با آنها هیچ سَروسِری نداشت. درتاریخ آمده است که در یک سخنرانی با اشاره به شعار«مرگ برانگلستان» به مردم گفت، ما خواهان مرگ ملت انگلستان نیستیم، ما خواهان عزت وسربلندی آنها هستیم. ما تنهاحقوق حقه خودمان را مطالبه می‌کنیم

امروز در جهانی که شتابان در راه پی‌ریزی آینده‌ای بر شالودۀ  فن‌آوری پیش می‌رود، کشور ایران همچنان زیر سیطره یک استبداد دینی واپس‌گرای ضد زن به سر می‌برد. جمهوری اسلامی حکومت را ناشی از اراده مردم نمی‌‌داند و چه در قانون اساسی خود و چه درعمل، هشتاد میلیون ایرانی را صغیران اُمتی می‌شمارد که اختیارشان در دست یک ولی فقیه مطلقه است

جهان وارد قرن بیست و یکم شده است و بیش ازاین جایز نیست که مردم سرفراز ایران و به ویژه زنان و جوانان ایرانی، از موهبت یک حکومت آزاد، مستقل و مدرن در چارچوب یک قانون اساسی دموکراتیک و مبتنی بر اصل جدایی نهاد دولت از نهاد دین و اعلامیه جهانی حقوق بشر محروم بمانند. دکتر مصدق دقیقا چنین حکومتی را به تجربه گذارد و با مشارکت مردم، تا آخرین توان خود علیرغم محاصرۀ شدید اقتصادی و محرومیت از در آمد نفت، تا کودتای بیست و هشت مرداد ۱۳۳۲ در راه استقرار آن کوشید

ما ایمان داریم که ملت ایران در امتداد آرمان‌های مشروطیت و تجربه دموکراتیک دولت مصدق، با انقلاب بی‌همتا، فراگیر و پیشروی «زن، زندگی، آزادی»، حکومتی دموکراتیک را در ایران مستقر خواهد کرد که موجب شکوفایی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران در سراسر جغرافیای آن خواهد شد و ملت ایران، با هر جنسیت یا هویت فرهنگی، دارای حقوق شهروندی مساوی و نیز حق بهره‌مندی یکسان از منابع کشور خواهند شد

اکنون در این مقطع حساس برداشتن یک گام مهم و حیاتی بر عهدۀ ما ایرانیان مستقل، ملی و دادخواه، چه در داخل و چه بیرون از کشور است که راه دیگری را بنابر نماد تجربه دموکراتیک دولت مصدق در سازماندهی خود بپوییم و برای تحقق بخشیدن به آن، تبادل نظر جدّی و هدفمند را بر اساس روش‌های دموکراتیک برای تشکیل یک انجمن ملی جهت تدبیر یک برنامۀ کارآمد و عملی با یکدیگر آغاز کنیم. از نظر ما امضاء کنندگان این بیانیه، میراث گرانبهای مشروطیت و تجربه دموکراتیک دولت مصدق، تکیه گاه و زیر بنای چنین راهی به سوی استقرار یک نظام جمهوری ایرانی برخاسته از اراده مردم برای دستیابی به آرمان‌های انقلاب زن، زندگی، آزادی است

ما از همه ایرانیانی که به آرمانها و به ارزش‌های عنوان شده در این فراخوان باور دارند دعوت می‌کنیم تا با ما همراه باشند

تاریخ و زمان برگزاری نخستین نشست همگانی ما در کلاب‌هاوس به زودی به آگاهی خواهد رسید

بهمن احمدیان، آمریکا
حمید اکبری، آمریکا
مرتضی انواری، آمریکا
دکتر محمد پورفر، آمریکا
سهراب چمن آرا، آمریکا
هرمز چمن آرا، آمریکا
آذر خونانی اکبری، آمریکا
یوسف عبدالله‌زاده، آمریکا
جواد فخارزاده، آمریکا
بهمن فره‌بخش، آلمان
منوچهر قنبری، آمریکا
ناصر کاخساز، آلمان
هوشنگ کردستانی، فرانسه
اکبر کریمیان، انگلستان
اردشیر لطفعلیان، آمریکا
آرش مرادی‌فر، آمریکا
رضا مهاجری، آمریکا
بیژن مهر، آمریکا
نیما ناصر آبادی، آلمان
دکتر ابراهیم نوروزی، آمریکا
دکتر امیر هوشمند ممتاز، آمریکا

ایمیل برای تماس و دریافت آگاهی از برنامه‌های آتی
hakbariemail@gmail.com



نقدی بر منشور همبستگی و سازماندهی برای آزادی (مهسا)



Wednesday, January 18, 2023

Thursday, July 15, 2021

دریغا تهی از تو ایران زمین - گرامی باد یاد و خاطره خسرو سیف، دبیرکل حزب ملت ایران


 

دریغا تهی از تو ایران زمین

 

 

 شوربختانه و با اندوهی سترگ آگاهی یافتیم خسرو سیف، هموند دیرپای نهضت ملی ایران، دبیرکل حزب ملت ایران و یار وفادار زنده یادان پروانه و داریوش فروهر پس از هفتاد سال کوشش پیگیر در سنگر جبهه ملی ایران و حزب ملت ایران در آرزوی آزادی و آبادی ایران چشم از جهان فروبست.

بدینوسیله درگذشت این رهرو بی ادعای دکتر محمد مصدق و یکی از ستون های استوار نهضت ملی ایران را به خانواده گرامی ایشان، یاران او در حزب ملت ایران و خانواده بزرگ ملیون ایران دل آرامی می گوییم و یاد آن مبارز نستوه را گرامی 

می داریم.

یادش گرامی و ماندگار

سه شنبه بیست و دوم تیرماه ۱۴۰۰ خورشیدی

 

 

 

انوش آتش سودا- محمد ابو محبوب- ابراهیم احدی- داوود احمدلو- داریوش احمدی- سیروس اخوان- آرش ارد- هما ارژنگی-

کمال ارس- بامداد ارفع زاده- کورش استکی- عباس آقایی- هومن اصطهبان- سهراب اعظم زنگنه- حمید اکبری-

 شهلا انتصار- محمد اویسی-هاشم باروتی- اسماعیل باقری- داود هرمیداس باوند- عشرت بستجانی- فرزین بستجانی- علی بکایی- اکبر بهراد- مسعود بهراد- فرامرز بهار- امین بیات- آناهیتا بهمن پور-فروغ بهمن پور- مریم بهمن پور- تیرداد بنکدار-

نادر بیاتی- حسین بهروز- حمید بی آزار- عبد الرضا پاک سرشت- نوشین پیرایش- کامران تکوک- محسن تهرانی- فریبرز جعفرپور- افشین جعفرزاده- محمود جعفری- محمد حسین جعفری- محمد رضا جلالی- سمیرا جمشیدی- هرمز چمن آرا- مریم حسینی- ابوذر حق پناه- سروش خاچاطوریان- خلیل خلیل پور دارستانی- تابنده خلیل الله مقدم- سوسن خلیل نژاد- آذر خونانی اکبری- خیریه دشتستانی- جمال درودی- فریبا درودی- سهیلا داودزاده- مهدی ذولفقاری- راحله راحمی پکر- آرش رحمانی- فاطمه رحمانی- امیر رزاقی- جواد رحیم پور- اشکان رضوی- مهدی زمانی- شعله زمینی- داود ساکی حسین خانی- سهیلا ستاری-- فریدون سحابی- سیاوش سلطانی- علی اصغر سلیمی- مژده سلیم لو- رضا سید زاده- جهانگیر شادانلو-

رضا  شاه حسینی- حسین شاه اویسی- صادق شجاعی- شیوا شفاهی- عبدالحمید شمس- فریال شیبانی- پروین صالحی- محمد جعفر عابدی- یوسف عبد الله پور- احترام عبدوس- علی عراقی- مهرداد عنبری- غلامرضا غلامی کندازی- پریوش فروهان- فرید فرهنگ- کیوان فروزان- نازی فکوری- اکبر فهیمی- فریبا قاسمی- امیر قاضی پور- منوچهر قنبری- امیرکاویان- منیژه کاوه- علی کلایی- ملحیه کریم الدینی- ناصر کمیلیان- آرش کیخسروی- ادرشیر لطفعلیان- مهناز گودرزی- جواد لعل محمدی- جهانگیر لقایی- نازنین متقی- حسین مجتهدی- داریوش مجلسی-نرگس محمدی- محمد محمدی ارتحالی- حسین محمودی- صادق محمودی- حسین محجوبی- حمید مصدق- کورش مظفری- داود مقدوری- سام منتظری- حسین منتظرحقیقی- محمد منظرپور- حسین مهجوبی- بیژن مهر- علی رضا مهنام- بهجت مهرآسا- محمد علی مهرآسا- امیر مولانا- سید رضا موسوی- نادر نادری فر- امید ناصحی فر- نیما ناصرآبادی- حسن نایب هاشم- سارا نصیری- علی ناظری- آرسن نظریان- نیکو نیکوکار- حمید وفا کیش- جواد وفایی- ساسان هارون مهدوی- مسعود هارون مهدوی- فرشید یاسایی- فرهاد یاسایی .

 

Sunday, March 26, 2017

فراخوان تبادل نظر برای استقراریک نظام دموکراتیک در ایران بر اساس آرمانهای دکترمصدق


ما امضاء کنندگان این بیانیه، در سالروز ملی شدن صنعت نفت و به مناسبت پنجاهمین سالگرد درگذشت دکترمحمدمصدق، رهبرملی ایرانیان، مردم ایران را به همبستگی و تبادل نظر و همفکری برای پایان دادن به حکومت جمهوری اسلامی از راههای مسالمت آمیز و جایگزین آن با نظامی مُلهم ازآرمانهای دکترمصدق، فرامی خوانیم.  

آرمانها وخواستهای اساسی دکترمصدق دریک جمله خلاصه می شوند: آزادی واستقلال مردم ایران در چهارچوب یک حکومت دموکراتیک و قانونمدارموجب شکوفایی ایران و بهروزی ایرانیان خواهد شد.

دکترمصدق فرزند انقلاب مشروطه ایران بود و در پایبندی اش به مبانی آن انقلاب هرگزخللی وارد نیامد.انقلاب مشروطه برای نخستین بار درتاریخ، مردم ایران را به صورت مدون صاحب حقوق کرد، بر اختیار مطلقه پادشاه خط بطلان کشید و این اصل مهم را که قدرت حکومت ناشی از اراده مردم است به کرسی نشاند. انقلاب مشروطه برتفکیک قوای سه گانه مجریه، مقننه و قضاییه، با هدف مهار قدرت متکی بود. به سخن کوتاه، حکومت مشروطه متکی برآراء مردم ونمایندگان آن ها درمجلس شورای ملی (نه اسلامی)است که در یک انتخابات آزاد برگزیده می شوند.



دکتر مصدق هیچ موهبتی را بالاترا زآزادی بیان نمی دانست وبا درک این امر خطیرکه دولتمداران به آسانی می توانند به روش حکومت استبدادی روی آورند،آزادی رسانه ها را برای آگاهی رسانی به مردم ونظارت برقدرت حیاتی و ضروری می دانست.او درهمان روزاول نخست وزیری اش فرمان داد که که برای هیچ روزنامه ای به خاطر آنچه که علیه او، ولو به دروغ، نوشته باشد، کمترین محدودیتی ایجاد نشود و اعلام داشت که به این مناسبت از هیچ روزنامه ای شکایت نخواهد کرد.

دکترمصدق با آن که خود یک مسلمان باومند بود،دین را امری شخصی می شناخت و یکایک مردم ایران را، ضمن احترام به هویت دینی و قومی آنها، شهروند ایرانی و دارای حقوق مساوی می شمرد. بر اساس همین باور بود که او به کار کشور داری بر مبنای اصل جدایی دین از دولت جامه عمل پوشاند. در تاریخ آمده است که دکترمصدق در پاسخ به پیام آیت الله بروجردی که نسبت به فعال شدن بهایی ها دربعضی از شهرستانها هشدارداده بود، گفت: “ازنظرمن، مسلمان وبهائی فرق ندارند، همه از یک ملت وایرانی هستند”.

در زمینه سیاست خارجی، دکترمصدق، خواستاراستقلال تمام وکمال ایران بود. او با رهبری جنبش ملی کردن صنعت نفت، دررویارویی با امپراطوری انگلستان، ضمن احترام به قوانین و نهادهای بین المللی و با استفاده منطقی و درست از آنها، به استقلال کامل ایران برای نخستین بار درتاریخ معاصر واقعیت بخشید. او به عنوان یک تحصیلکردۀ فرانسه وسوئیس، هیچگاه خارجی ستیز و دشمن ارزشهای جهانشمول غرب نبود.  اوبا خارجی ها آشکارا گفتگو و مذاکره می کرد، ولی با آنها هیچ سَروسِری نداشت. درتاریخ آمده است که در یک سخنرانی با اشاره به شعار”مرگ برانگلستان” به مردم گفت، ما خواهان مرگ ملت انگلستان نیستیم، ما خواهان عزت وسربلندی آنها هستیم. ما تنهاحقوق حقه خودمان را مطالبه می کنیم.

امروز در جهانی که شتابان در راه پی ریزی آینده ای بر شالودۀ  فن آوری پیش می رود، ملت ایران زیرسیطره یک استبداد دینی واپسگرا بسرمی برد. جمهوری اسلامی حکومت را ناشی از اراده مردم نمی داند و چه درقانون اساسی خود و چه درعمل، هشتاد میلیون ایرانی را صغیرانی می شمارد که اختیارشان در دست یک ولی فقیه مطلقه به نام علی خامنه ای است. انتخابات درچنین حکومتی همیشه به انتخاب مسؤلانی منتهی می شود که به اقتدارتام ولی فقیه بر مقدرات مردم و کشورمهر تایید می گذارند، و در واقع بنابر گفته یکی از مسوولان پیشین نظام اسلامی، نقشی جز این  که  “تدارکچی” رهبر باشند ندارند.

حقوق زنان نیزهم چنان نصف حقوق مردان است، و آن ها از اشتغال به مسؤلیت های مهم و از جمله کار قضاوت، و از ورود به ورزشگاهها محرومند.

تاکنون هزاران تن از دگر اندیشان، دگر باشان و مخالفان استبداد دینی به دست کارگزاران نظام حاکم به قتل رسیده اند و بسیاری هنوز درزندان به سر می برند وشکنجه  می شوند.  هیچگونه عدالتی برای قربانیان وجود ندارد و دادخواهی آنها به هیچ نتیجه ای نمی رسد.

وضعیت وخیم اقتصادی کشور از یک مقایسه ساده میان امروز وسال۱۳۵۷ ،تنها با درنظرگرفتن دو معیار، درآمد سرانه وارزش بین المللی پول ایران، به خوبی آشکار می شود. اقتصاد کشور زیر سیطرۀ کامل نهادهای وابسته به حکومتگران، مانند سپاه پاسداران، بیت رهبری وبنیاد مستضعفین، قرار دارد و بازوهای متعدد این نهادها، اختاپوس وار برگرد همۀ منابع حیاتی چنبره زده اند. قرار گرفتن این منابع درخدمت طبقه حاکمه و آقازاده ها به اختلاف طبقاتی دهشتناکی دامن زده است و این در حالی است که

شمار بزرگی از مردم ایران، ازجمله کارگران و آموزگاران، به طور روز افزونی با فقر ودشواری های شدید مالی دست به گریبانند و آفات اجتماعی مانند بیکاری، بیخانمانی، کارتنخوابی، گورخوابی، کودکان کار، روسپیگری زنان و دختران زیر سن، معتادان و دهها مورد دلخراش دیگر در بخش گسترده ای از جمعیت بیداد می کنند.

در زمینه روابط خارجی، نظام مذهبی حاکم بر مبنای جهان بینی شیعه دوازده امامی،همچنان داعیه حکومت برگزیده اسلامی را در جهان دارد.همین حکومت متولیان مذهب شیعه که دین اقلیت مسلمانان جهان است،ایران را رودرروی حکومت آل سعود عربستان سعودی قرارداده است که خود رامتولی کعبه ومسلمانان اهل سنت می داند. حکومت جمهوری اسلامی سی وهشت سال است که حاضر به برقراری رابطه عادی و دیپلماتیک با ایالات متحده آمریکا نیست. بی شک هیچ حکومت مستقلی هرگز نباید ذره ای ازاستقلال، شرافت و منافع مردم میهنش در برابر نظامیگری، زورگویی واهداف استثماری آمریکا یا روسیه یا هرکشور دیگری عدول کند. ولی هیچ حکومتی در جهان امروز نیست که شیوه و رویه غیرمعقول وغیرمسوولانه حکومت جمهوری اسلامی در قبال آمریکا را بر این نزدیک به چهار دهه اتخاذ کرده باشد. امروز با توجه به تنش های ناشی از ریاست جمهوری دانالد ترامپ در  ایالات متحده آمریکا، اتخاذ یک سیاست معقول و دیپلماتیک برای برقراری رابطه با آمریکا با پایان دادن به شعار بی ربط و تحریک آمیز”مرگ برآمریکا” برای خنثی کردن توطئه جنگ افروزی و حفظ تمامیت ارضی ایران از هر زمان دیگری ضروری تراست.

در این سی وهشت سال آنچه از ایران کمن شده است، کوشش همه روزه مردم مهربان و با استعدادش برای حفظ تمامیت ارضی کشور وسربلندی ملت ایران بوده است. جهان وارد قرن بیست و یکم شده است و بیش ازاین جایز نیست که مردم سرافراز ایران و بویژه جوانان ایرانی، از موهبت یک حکومت آزاد و مستقل درچهارچوب یک قانون اساسی دموکراتیک و مبتنی براصل جدایی نهاد دولت از نهاد دین و اعلامیه جهانی حقوق بشرمحروم بمانند. دکترمصدق دقیقا خواستارچنین حکومتی بود وتا آخرین توان خود علیرغم محاصرۀ شدید اقتصادی و محرومیت از در آمد نفت، تا کودتای بیست و هشت مرداد، با تکیه بر مردم ایران در راه استقرار آن کوشید. استقرارچنین نظامی موجب شکوفایی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران در سراسرجغرافیای آن خواهد شد ومردم ایران را بر اساس مساوات و احترام متقابل در رابطه و تعامل با همه ملل جهان قرارخواهد داد.

اکنون در این مقطع حساس برداشتن یک گام مهم و حیاتی بر عهدۀ ما ایرانیان چه در داخل وچه بیرون از کشوراست که راه سومی را سوای جناحهای اصولگرا واصلاح طلب وابسته به حکومت که هدف مشترکشان همچنان اسارت ایرانیان در زیرلوای یک ولی فقیه مطلقه وحکومت اسلامی است بجوییم و برای تحقق بخشیدن به آن تبادل نظرجدّی و هدفمند را بر اساس روش های دموکراتیک برای تنظیم یک برنامۀ کارآمد و عملی با یکدیگر آغاز کنیم. آرمانهای استقلال، آزادی، دموکراسی وعدالت اجتماعی دکتر مصدق برای ایران، از نظر ما امضاء کنندگان این بیانیه، تکیه گاه و زیر بنای چنین راه سوم به سوی یک نظام جمهوری برخاسته از اراده مردم را تشکیل می دهند. ما  در پنجاهمین سالگرد درگذشت رهبرملی ایران، متعهد می شویم که همه تلاش خود را در راه تحقق آرمانهای دکترمصدق به کار بندیم.


مونا آفاری، روانشناس، آمریکا
بابک ادیبیان، طراح سازماندهی و طبقه بندی مشاغل، آمریکا
حمید اکبری، استاد دانشگاه، آمریکا
نسرین الماسی، روزنامه نگار، کانادا
منصور بختیار، هنرمند نقاش، هلند
سعید بشیرتاش، داندنپزشک و فعال سیاسی، بلژیک
ایرج جوادی، حسابرس، آمریکا
 اسفندیار خلف، مشاور امور سیاسی، فرانسه
آذر خونانی-اکبری،  کارشناس ارشد آموزش و پرورش کودکان، آمریکا
مهدی زمانی، دانش آموخته روانشناسی، شغل آزاد، آمریکا
امیر سلطانی، نویسنده و کارگردان، آمریکا
رضا شاه حسینی، مهندس مکانیک، آلمان
شیوا شفاهی، میکرو بیولوژیست و کوشنده محیط زیست، آلمان
باقر صمصامی، پزشک، آمریکا
کورش صحتی، روزنامه نگار، آمریکا
نازیلا طوبایی، متخصص نرم افزار سیستم، آمریکا
یوسف عبدالله زاده، افسر سابق نیروی دریایی ایران، آمریکا
بهمن فرقانی، خلبان هواپیمای شکاری، آمریکا
بهمن فرهبخش، کنشگر راه مصدق، آلمان
پیام فرهی، هنرمند، آمریکا
فرهنگ فرهی، روزنامه نگار، آمریکا
کامبیز قائم مقام، مهندس مکانیک، آمریکا
محسن قائم مقام، پزشک، آمریکا
ناصر کاخساز، نویسنده و تئوری پرداز سیاسی-اجتماعی، آلمان
مسعود کاظم زاده، استاد دانشگاه، آمریکا
حسین کبریت چی، کارآفرین، آمریکا
بهاره کشاورز، مهندس شهرسازی، آمریکا
پروین کوه گیلانی، روزنامه نگار، آمریکا
منوچهر قنبری، مهندس انرژی اتمی، آمریکا
اردشیر لطفعلیان، دیپلمات پیشین، نویسنده و مترجم، آمریکا
ایرج مصداقی، پژوهشگر حقوق بشر، نویسنده و فعال سیاسی، سوئد
علی ضرابی، پژوهشگر تاریخ، آمریکا
امیر هوشنگ ممتاز، پزشک، آمریکا
رضا مهاجری نژاد، مدرس دانشگاهی و کاندیدای دکترای علوم سیاسی، آمریکا
شهاب مهرگان، فوق دیپلم نرم افزار و طنز پرداز سیاسی اجتماعی، سوئد
نیما ناصرآبادی، دانشجوی دکتراى آمریکا شناسی ، آلمان
دارا نیرویی، مهندس بازرسی ساختمان، آمریکا

Tuesday, November 29, 2016

خاطره ای از دوستی دکتر مصدق با استاد علی اکبر دهخدا



علی اکبر دهخدا در سال ۱۲۵۷ خورشیدی در تهران زاده شد و در ۷ اسفند ۱۳۳۴ در تهران چشم از جهان فرو بست. او ادیب، لغت‌شناس، سیاست‌مدار و شاعر ایرانی است. وی مؤلف و بنیان‌گذار لغت‌نامه دهخدا نیز است. از او به جز لغت نامه، آثار بسیار دیگری چون امثال و حکم، چرند و پرند و بسیاری دیگر نوشته ها و تصحیح های متون کهن فارسی به جای مانده است.
وی در زمان گشایش مدرسه علوم سیاسی وابسته به وزارت امور خارجه در سال ۱۲۷۸ شمسی، در آزمون ورودی مدرسه شرکت کرد و در آن جا مشغول تحصیل شد و چهار سال بعد جزء اولین فارغ‌التحصیلان مدرسه سیاسی بود. طی این دوره با مبانی علوم جدید و زبان فرانسوی آشنا شد. معلم ادبیات فارسی آن مدرسه محمدحسین فروغی بود و گاه تدریس ادبیات کلاس را به عهده دهخدا می‌گذاشت.
پس از اتمام دوره مدرسه علوم سیاسی، به خدمت وزارت امور خارجه درآمد و در سال ۱۲۸۱ به‌عنوان منشی سفیر در بالکان منصوب شد. اقامت آنها در اروپا بیش از دو سال در شهر وین بود. دهخدا از این دوره برای آشنایی بیشتر با زبان فرانسوی و دانش‌های جدید استفاده کرد. او در سال ۱۲۸۴ به ایران بازگشت که همزمان با آغاز مشروطیت بود.
دهخدا در آغاز هر شماره روزنامه مقاله‌ای در زمینه مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و در پایان مقاله‌ای با عنوان چرند و پرند با نام مستعار می‌نوشت. سبک نگارش این مقالات در ادبیات فارسی بی‌سابقه بود و مکتب جدیدی را در روزنامه‌نگاری ایران و نثر فارسی معاصر پدید آورد.برخی نوشته‌های دهخدا موجب اعتراض‌های شدید سنّت‌گرایان متعصب و طرفداران استبداد شد تا جایی که حتی حکم به تکفیر او دادند. وی با نگارش مقاله‌های بند در روزنامه صوراسرافیل، در زمره مشروطه خواهان قرار گرفت. به همین سبب بود که او مورد غضب محمد علی شاه واقع شد.
مقدمات تألیف و سپس انتشار لغت‌نامه دهخدا از اواخر دهه ۱۳۰۰ خورشیدی با مساعدت دولت فراهم شد. اولین مجلد لغت‌نامه در سال ۱۳۱۸ منتشر شد، اما به‌دلیل کندی کار چاپخانه بانک ملی، آغاز جنگ جهانی دوم و حجم وسیع کار، چاپ لغت‌نامه متوقف شد. پس از پایان جنگ، اندیشه چاپ و نشر تألیف دهخدا به یک ایده ملی تبدیل شد. سرانجام در سال ۱۳۲۵ با طرح پیشنهادی عده‌ای از نمایندگان مجلس شورای ملی (در رأس آنها محمد مصدق) و به دنبال آن تصویب ماده واحده‌ای در مجلس، وزارت فرهنگ مکلف به تأمین کارمندان و امکانات لازم برای تدوین لغت‌نامه شد. به این ترتیب، لغت‌نامه از یادداشت‌های گردآوری شده توسط دهخدا بسیار فراتر رفت.
دهخدا در سال‌های نهضت ملی شدن نفت به رهبری دکتر محمد مصدق، پشتیبان جدی او بود. در چنین وضعیتی بود که در روزهای اول بعد از کودتا، خانه دهخدا توسط مأموران تفتیش شد و وی را شدیداً مضروب نمودند. دهخدا مورد احضار و بازجویی قرار گرفت. به دلایلی پیش گفته شده و نیز شرکت در نامه سرگشاده علیه کنسرسیوم نفت در سال بعد، نام دهخدا را از خیابان محل زندگی‌اش برداشتند.
علی‌اکبر دهخدا در روز دوشنبه هفتم اسفند ماه ۱۳۳۴ در سن ۷۷ سالگی در خانه مسکونی خود در خیابان ایرانشهر تهران درگذشت. پیکر او در ابن بابویه شهر ری، در مقبره خانوادگی مدفون گردید. پس از درگذشت دهخدا، خانه‌اش تبدیل به دبستانی با نام خودش شد. اما در سال‌های پس از انقلاب نام او را از روی دبستان برداشتند.
دوستی دکتر مصدق و استاد علی اکبر دهخدا آنچنان ریشه دار بود که حتی در دوران زندان پس از کودتا، دهخدا برای دکتر مصدق در درون زندان میوه می فرستاد و از دکتر مصدق نیز بخشی از خاطرات خود را برای ویرایش-با اطمینان کامل- به نزد علامه دهخدا می فرستاد. سرهنگ جلیل بزرگمهر نقل می کند:«روز یکشنبه ۱۶ اسفندماه مطلبی را [دکتر مصدق] دیکته فرمودند، یکبار هم تصحیح شد. معهذا قانع نشدند زیرا به تصور اینکه ممکن است نکات برخورنده داشته باشد، روز چهارشنبه ۱۹ اسفند ۳۲ که تصحیح نهایی به عمل آمد، فرمودند به جناب آقای دهخدا سلام مرا برسانید و از فرستادن خیارها خیلی تشکر کنید و این را هم بدهید ایشان مطالعه فرمایند. هم تکمیل بفرمایند و هم اگر ایرادی دارد رفع فرمایند.»
لغت‌نامهٔ دهخدا، مقدمه
صوراسرافیل و علی‌اکبر دهخدا، یک بررسی تاریخی و ادبی، کامیار عابدی،
دهخدا، مرغ سحر در شب تار، به‌کوشش ولی‌الله درودیان
تقریرات مصدق در زندان- جلیل بزرگمهر، ایرج افشار-ص ۳۸

 
برگرفته از برگه فیس بوکی سرور کیوان ایراندوست

 Keivan Irandoos